Kantoren schoonmaken
Het schoonmaken van kantoorruimtes bevindt zich in een kwetsbaar spanningsveld: er moet rekening gehouden worden met factoren zoals tijd en kosten, het reinigingsresultaat, hygiëne en duurzaamheid die onderling verband met elkaar houden. Het is dan ook belangrijk om de juiste reinigingsmethoden te kiezen voor deze uitdaging. Vooral met het oog op het garanderen van hygiëne en duurzaamheid wordt in de toekomst de statische reiniging steeds meer vervangen door de dynamische reiniging.
Stapsgewijs naar een schoon kantoor
Op kantoor komen dagelijks veel mensen urenlang bij elkaar. De inrichting, functie en het gebruik van kantoorruimtes brengen voor de schoonmaakbedrijven heel wat specifieke uitdagingen met zich mee. Er moet rekening gehouden worden met factoren zoals tijd en kosten, terwijl het schoonmaakresultaat, de hygiëne en in toenemende mate ook duurzaamheid gewaarborgd blijven. Dan is het handig om een overzicht te hebben van veel voorkomende gebruikssituaties en de passende oplossingen. Dit houdt in het hebben van een doordachte indeling voor de schoonmaakprocessen, evenals kennis hebben van actuele ontwikkelingen op het gebied van schoonmaaktechnieken.
De juiste voorbereiding
Binnen het schoonmaakproces van een ruimte zijn de voorbereiding en de follow-up essentiële onderdelen - naast uiteraard de feitelijke schoonmaaktaak. In alle gevallen horen daarbij de persoonlijke beschermende kleding, kennis van de veiligheidsinstructies en hygiënevoorschriften, alsmede het klaarzetten van gebruiksmaterialen en eventuele apparaten. De voorbereiding is belangrijk omdat juist de reinigingstaak met de voorgeschreven schoonmaakmethodes voor die ruimte, bepaalt welke materialen en apparaten er nodig zijn.
In kantoorruimtes moet eerst het grove vuil worden verzameld en het afval worden opgeruimd.
Basisregels voor de schoonmaak
- Maak van boven naar beneden schoon
- Maak van achteren naar voren schoon
- Van droog naar nat reinigen
- Van schoon naar vuil
Oppervlakken
Het reinigen van oppervlakken zorgt ervoor dat de ruimte er aantrekkelijk uitziet, draagt bij aan het waardebehoud en speelt een grote rol bij het voorkomen van contactinfecties. Een reinigingsmethode die bijzonder geschikt is voor het verwijderen van losse en vastzittende vervuilingen op bureaus, sideboards of kabelgoten, is het lichtvochtig afnemen met doek en spray. Deze werkwijze spaart tijd, reinigingsmiddelen en water, terwijl er direct een hygiënisch resultaat wordt bereikt. Enerzijds is het reinigingsmiddel voorgedoseerd, zodat een oneconomische, weinig milieuvriendelijke overdosering wordt voorkomen. Anderzijds kan het reinigingsmiddel direct op de doek worden gesproeid - 3 keer sproeien is daarbij voldoende - waarna met de bevochtigde zijde schoongemaakt kan worden. Als er vastzittend vuil verwijderd moet worden, dan grijpt men terug naar de methode van het nat afnemen met een voorbehandelde doek.
Vanaf de rand van het oppervlak wordt de doek met een wrijvende bewegingen naar de andere kant verplaatst om zo los en enigszins vastzittend vuil op te nemen. Verticale oppervlakken worden van boven naar beneden schoongemaakt, waarbij de doek eveneens in een grote zwaaiende beweging verplaatst wordt. De doek kan maximaal 3 keer worden gevouwen, zodat er 16 zijden ontstaan en ieder oppervlak met een schone kant kan worden gereinigd. Het is ook mogelijk om de doek 2 keer te vouwen waarna er 8 zijden zijn die gebruikt kunnen worden. In beide gevallen geldt: als beide zijden van de doek gebruikt zijn, wordt deze weggegooid en vervangen door een nieuwe. De gebruikers moeten in alle gevallen op een goede persoonlijke bescherming letten en afhankelijk van de gebruikte reinigingsmiddelen en het toepassingsgebied de juiste werkhandschoenen dragen. Deze variëren van wegwerphandschoenen voor eenmalig gebruik tot echte Veiligheidshandschoenen.
Oppervlakken waar los vuil op ligt, kunnen schoongemaakt worden met een stofdoek. Met kleefstof geïmpregneerde varianten hebben hun meerwaarde bewezen omdat zij stof effectief van oppervlakken verwijderen zonder dat daarvoor water of reinigingschemicaliën nodig zijn. Als de oppervlakken regelmatig worden schoongemaakt, kan een stofdoek in meer dan één ruimte worden gebruikt. Deze doeken zijn ook geschikt op gladde vloerafwerkingen voor het afnemen van stof. Bij het opnemen van stof is het dragen van handschoenen niet per se nodig.
Behandeling van kritische aanrakingspunten
Bij de zogenaamde Critical Touchpoint Treatment, oftewel de reiniging of desinfectie van kritische aanrakingspunten, worden de veelvuldig gebruikte oppervlakken behandeld. Als besmette oppervlakken chemisch gedesinfecteerd moeten worden, zijn er desinfecterende reinigers en desinfecterende middelen die afhankelijk van de uitvoering een virusdodende werking hebben tegen omhulde virussen.
Stoomreinigers en -zuigers zijn, afhankelijk van het soort vervuiling en de eigenschappen van het materiaal, dankzij de hoge reinigingstemperatuur een doeltreffende en tijdbesparende oplossing om een toereikende hygiëne te waarborgen en ziektekiemen of virussen te bestrijden.
De stoom komt in zeer kleine druppeltjes en, afhankelijk van het type apparaat, met een temperatuur van ca. 100 °C en een druk van tot wel 8 bar uit de sproeier. Zo kunnen stoombestendige muren, vloeren en meubels effectief worden gereinigd, omdat de stoom ook op moeilijk toegankelijke plaatsen komt.
Vloeren
Textiele vloerbedekking
In kantoren wordt meestal textiele vloerbedekking gebruikt. Voor een goed schoonmaakresultaat is het raadzaam de ruimtes vanaf de ingang te stofzuigen, altijd vanaf de rand te beginnen en de zuigmond in een V-patroon naar voren en vervolgens zijwaarts terug over nog niet gereinigde oppervlakken te bewegen. Voor smalle stukken wordt het gebruik van een plintenzuigmond geadviseerd.
Aangezien er overdag mensen rondlopen, is het gebruik van op accu werkende stofzuigers een succes gebleken. Ze hebben meerdere voordelen ten opzichte van de standaard modellen: er bestaat geen gevaar meer voor struikelen over losliggende snoeren en zeker geen reparatiekosten meer van beschadigde snoeren. Omdat er volledig vrij en zonder zoeken naar een stopcontact kan worden gewerkt, wordt er ca. 20% op tijd bespaard. Het is mogelijk om de accu's van verschillende apparaten onderling uit te wisselen als er gebruik wordt gemaakt van één soort platform met dezelfde accu- en laadtechniek. Stofzuigers met snoer of op accu met een eco-functie dragen bij aan een duurzame reiniging, omdat ze dankzij efficiënte motoren en geoptimaliseerde luchtstroomtechnieken en ondanks de lagere energiebehoefte toch zorgen voor goede zuigprestaties.
Terwijl handmatige accustofzuigers en handgeleide veeg/-zuigmachines het reinigen op specifieke plaatsen vereenvoudigen, worden voor het schoonmaken van grotere vloeroppervlakken met vloerbedekking step-on tapijtborstelzuigers of accu-aangedreven, handgeleide veeg-/zuigmachines geadviseerd. Daarbij moet worden gelet op het volgen van het optimale zuigtraject, die afwijkt van de procedure met een stofzuiger: eerst worden alle randgedeeltes gereinigd, waarna het resterende oppervlak in rechte, parallelle banen in een rechte hoek wordt afgewerkt (het zogenaamde wormprincipe). Daarbij is het van belang dat de machines voorzien zijn van een tapijtveegset. Daaronder vallen een instelbare, antistatische hoofdbezem alsmede een pluizenzeef voor het filter.
Vlekken in het tapijt worden bij de onderhoudsreiniging verwijderd met een geschikte vlekverwijderaar. Als er al een looppad te zien is, moet het tapijt tussendoor gereinigd worden.
Reinigen van harde vloeren in kantoren
Op plaatsen waar zich harde vloeren bevinden, zoals in gangen of keukens, kan het best worden gekozen voor schrob-/zuigmachines omdat daar efficiënter en hygiënischer mee kan worden gewerkt dan bij het traditionele nat dweilen. De betere reinigingsprestaties worden versterkt door het direct opzuigen van het vuile water, waardoor ook de kans op uitglijden veel minder wordt. Als de machine over een draai- of beweegbare schrobkop beschikt, is hij eenvoudig te manoeuvreren zodat de gebruiker eenvoudig rondom obstakels kan bewegen. Als in het kantoor een harde vloer is gelegd, is een compacte schrob-/zuigmachine het meest geschikt, omdat deze ook onder de bureaus kan schoonmaken.
Bij de inzet van de schrob-/zuigmachines moeten de instellingen zoals zuigvermogen of waterhoeveelheid worden aangepast aan de toepassing op dat moment, zodat er gereinigd wordt op een ressources besparende manier. Daarnaast vraagt het minder inspanning van accu-apparaten, want als het vermogen is aangepast aan de toepassing kan er een groter gedeelte worden schoongemaakt zonder tussentijds opladen of wisselen van de accu. De oppervlakken worden bij voorkeur gereinigd in rechte banen en van buiten naar binnen. Voor lastig bereikbare plaatsen en hoeken wordt een handmatige voorbehandeling aanbevolen, eventueel door nat te moppen.
Basisreiniging en herstellen van de onderhoudsfilmlaag op harde vloeren
Vaak liggen er verende vloerafwerkingen die gecoat zijn met een polymeerdispersie. In de loop der tijd slijt deze coating en gaat dan krassen vertonen waarin het vuil zich makkelijk kan nestelen. Het schoonmaken wordt dan lastiger en kost meer tijd. Daarom is het vervangen van de onderhoudsfilm met bepaalde intervallen een goed idee. Er zijn daarvoor 2 methodes: het herstellen van de onderhoudsfilmlaag en de basisreiniging.
Het herstellen van de onderhoudslaag is een tussentijdse reiniging, waarbij gebruik wordt gemaakt van de methodes droogpolijsten en spray-cleaning.
Zo worden lichte loopgedeeltes en krassen weggepoetst en wordt de enigszins afgesleten onderhoudslaag op deze intensief gebruikte gedeeltes vervangen. Meer naar de zijkant toe wordt de onderhoudslaag weer op één lijn gebracht met de bestaande coating.
Bij een basisreiniging wordt gebruik gemaakt van het volgende reinigingsprocedé:
natboenen, -zuigen en -wissen en het aanbrengen van een coating.
In tegenstelling tot het herstellen van de onderhoudsfilm worden bij de basisreiniging alle oude onderhoudsfilms/coatings van de vloer verwijderd, zodat uiteindelijk de kale vloer weer wordt voorzien van 2 of 3 coatings.
Een herstel van de onderhoudsfilm kan een klassieke basisreiniging niet vervangen, maar kan deze zeer intensieve basisreiniging wel uitstellen. In het verleden werd bijvoorbeeld eenmaal per jaar een basisreiniging in een gebouw uitgevoerd. Om de kosten te beperken, wordt in plaats daarvan 2 keer per jaar het minder kostbare herstel van de onderhoudsfilm uitgevoerd, wat ruwweg overeenkomt met de kosten van een basisreiniging. Zo is het voldoende om de basisreiniging niet meer jaarlijks, maar slechts om de 2 jaar uit te voeren.
Desinfectie van harde vloeren
Schrob-/zuigmachines kunnen in principe worden gebruikt voor de desinfectie van vloeren. Daarbij geldt dat zowel de correcte dosering van het schoonmaakmiddel als de exacte inwerktijd, zoals aangegeven op de producten, in acht genomen moeten worden. Ook worden kiemen door het opzuigen van de vuillaag blijvend verwijderd. Het risico op een besmetting wordt hierdoor tot een minimum teruggebracht. Het gevaar voor de schoonmaker, om via de handen besmet te worden met ziekteverwekkers, is door de contactloze vloerreiniging kleiner. Wel blijft een geschikte bescherming bij de voor- en nabehandeling van essentieel belang, omdat deze ook risico's met zich meebrengen.
Voor een succesvolle desinfectie moet voldoende werkzame stof op de vloeroppervlakken terechtkomen. Om dat te bereiken moet de doorstroomhoeveelheid op basis van de vloerafwerking zo worden gekozen, dat een gelijkmatige bevochtiging gegarandeerd wordt. Daarbij is het gebruik van microvezeldoeken of padmateriaal nuttig. Borstels zijn hiervoor minder geschikt. Om de vereiste inwerktijd in acht te nemen, moet zonder het op te zuigen worden gewerkt. De desinfectieoplossing wordt met de schrob-/zuigmachine gewoon op de vloer aangebracht. Laat de vloer daarna drogen.
Weetjes over het schoonmaken van trappen
Trappen kunnen ware designelementen zijn, van gestraald staal of kostbaar hout. Het kunnen centrale vluchtwegen zijn maar ook verwaarloosde verbindingen tussen de etages. In ieder geval wordt het schoonmaken van een trap een uitdaging, omdat de omstandigheden van de ruimte het werken lastig maken. Waarom het toch belangrijk is dat het schoon is, waar rekening mee gehouden moet worden met betrekking tot de verschillende vloerafwerkingen en wat de meest gemaakte fouten zijn – een overzicht.
Tijd en ressources sparen: duurzaamheid en innovatie
Reinigen is op zich al duurzaam want het zorgt voor het behoud van de waarde en de functie van gebouwen, apparatuur en machines. Daarnaast gaan bij de reiniging van gebouwen de overwegingen van duurzaam en succesvol zakendoen vaak hand in hand. Want om efficiënt te werken, moeten de kosten worden verlaagd terwijl het resultaat hetzelfde of beter moet zijn. Dit kan worden bereikt via stroom- en waterbesparende reinigingstechnieken, door gebruik te maken van moderne processen of ergonomische machines, die lichamelijke belasting en daarmee uitvaltijden voor de gebruiker reduceren. Maar ook door maatregelen, die goed zijn voor zowel mens als milieu. Momenteel bevindt de reinigingsbranche zich op een breekpunt, waarbij traditionele modellen en methoden in toenemende mate worden vervangen door dynamische, milieubesparende procedures.
Zuinig omgaan met techniek en ressources
Een grote rol bij milieubesparende reinigingsconcepten is weggelegd voor de schoonmaakmiddelen. Stoffen die gevaarlijk zijn voor het milieu of de gezondheid, zoals fosfaten of allergieveroorzakende zuren, moeten worden vermeden en worden vervangen door natuurlijke stoffen. Daarbij is het echter ook van belang, dat voor de productie ervan geen middelen worden verspild.
Naast de bestanddelen spelen bij ecologisch gecertificeerde reinigingsmiddelen ook de reinigingsprestaties een belangrijke rol. Zelfs kleine hoeveelheden concentraat zouden voldoende moeten zijn om de gebruiker effectief bij zijn werk te ondersteunen.
Digitale oplossingen voor meer duurzaamheid
Duurzaamheid heeft veel te maken met het gebruik van de juiste reinigingsprocedures en het bij het betreffende object passende reinigingsconcept. De kansen die de digitalisering biedt, mogen echter niet worden gemist. Zo zijn er bijvoorbeeld systemen op de markt die gebruik maken van een combinatie van sensortechnologie en de beoordeling van data middels kunstmatige intelligentie om te helpen bij het reinigen van een object al naar gelang van de behoeften. De vulniveaus van zeepdispensers en toiletpapier worden automatisch doorgegeven, evenals de bezoekfrequentie van bepaalde gedeeltes van gebouwen, zoals vergaderruimtes. Als deze informatie op slimme wijze wordt gebruikt, kan er duidelijk bespaard worden op werkzaamheden en verbruiksmaterialen.
Met behulp van software of apps, die processen digitaal op basis van alle taken van de dienstverleners in het gebouw weergeven, kunnen aanpassingen van de dagelijkse reinigingstaken op korte termijn en zonder fysiek contact worden bijgewerkt en in de schoonmaakplanning worden opgenomen. De realtime-communicatie zorgt voor een snelle informatie-uitwisseling tussen klanten, beheerders en schoonmakers. Speciale taken, zoals het extra desinfecteren van deurklinken of andere oppervlakken, kunnen zo veilig worden ingepland en gecommuniceerd.