Keuken schoonmaken: de koelkast en alle oppervlakken schoonhouden
De keuken vormt in veel huishoudens het hart van het huis en wordt dan ook dagelijks intensief gebruikt. Het schoonmaken van deze ruimte mag daarom niet worden verwaarloosd. In de koelkast, op het werkblad en op de verschillende oppervlakken verzamelen zich gaandeweg allerlei soorten vuil en bacteriën. Met deze tips wordt uw keuken weer hygiënisch schoon.
Tips voor een propere keuken
Tegenwoordig is de keuken niet meer alleen een functionele ruimte waar gekookt en gegeten wordt, maar eerder een ontmoetingsplaats voor familie en vrienden. Hier smeren we onze broodjes voor in de middagpauze, bakken we samen taarten, ontspannen we tijdens het koken en wisselen we nieuwtjes uit. De keuken heeft daardoor heel wat te verduren: bij het koken ontstaan vlekken door vet en etensresten, in de koelkast laten levensmiddelen hun sporen na, op spoelbakken en waterkranen maar ook in de waterkoker en het koffiezetapparaat ontstaat na verloop van tijd kalkaanslag. Al dat vuil moet regelmatig worden verwijderd, zodat de keuken hygiënisch schoon blijft.
Een andere uitdaging vormen de verschillende materialen die in de keuken aanwezig zijn: moderne keukens zijn vaak een combinatie van gladde en glanzende oppervlakken zoals roestvrij staal of glas met kwetsbare materialen zoals natuursteen of hout. De reiniging moet daarom niet alleen afgestemd zijn op het vuil, maar ook op het soort oppervlak. Dat geldt ook voor het gebruik van de reinigingsmiddelen.
Schoonmaakklussen in de keuken
Werkblad schoonmaken
Het werkblad is waarschijnlijk het meest gebruikte oppervlak in de keuken en het komt dan ook geregeld in contact met levensmiddelen. Hierop worden groenten gesneden, vis gefileerd en deeg uitgerold. Daardoor komt dit oppervlak dagelijks in aanraking met bacteriën, die niet met het blote oog te zien zijn. Vooral om hygiënische redenen moet het werkblad daarom na elk gebruik met een vochtige doek worden afgenomen en eenmaal per week volledig worden leeggemaakt en grondig gereinigd. Bij een sterkere vervuiling kan u op een water- en alcoholbestendig werkblad ook een alkalische oppervlaktereiniger gebruiken, waarmee bijvoorbeeld vlekken van etensresten of vetten kunnen worden verwijderd. Voor het afvegen of gewoon tussendoor kun je los vuil zoals broodkruimels eenvoudig opzuigen met een draadloze kruimeldief.
U moet extra voorzichtig zijn met natuursteen, bijv. werkbladen in graniet of marmer, want zuur- of oplosmiddelhoudende schoonmaakmiddelen kunnen dit materiaal aantasten. Hiervoor kunt u best speciale schoonmaakmiddelen voor stenen oppervlakken gebruiken, die beschikbaar zijn in de vakhandel, bij voorkeur een neutrale reiniger. Daarnaast raden wij u aan om reinigingsmiddelen zonder tensiden te gebruiken. Dit zijn de basisregels die u best volgt: verwijder vlekken op natuurstenen werkbladen zo snel mogelijk. Gebruik voor het afnemen een zachte, vochtige doek. Een droge doek kan in combinatie met vuil kleine krasjes veroorzaken. Neem het oppervlak na gebruik van reinigingsmiddelen altijd af met schoon water. Wrijf de oppervlakken vervolgens droog met een schone doek, zodat er geen vlekken ontstaan.
Een vriendelijker alternatief voor de reiniging van de werkbladen zonder gebruik te maken van chemische middelen is een stoomreiniger. Met druk en hete stoom worden 99,99% van alle huishoudelijke bacteriën verwijderd. Maar ook vet en hardnekkig vuil zoals aangekoekte etensresten zijn eenvoudig te verwijderen. De stoomreiniger is daardoor ook geschikt voor het reinigen van de afzuigkap, het fornuis en de oven.
Keukenfronten schoonmaken
Het dagelijks gebruik laat na een tijdje ook zijn sporen na op de keukenfronten. Met name op hoogglans oppervlakken zijn al snel vetvlekken en vingerafdrukken te zien. Maar ook spetters van saus of andere vloeistoffen moeten meteen van het keukenfront worden verwijderd. Alle soorten keukenfronten kunnen worden gereinigd met een in de winkel verkrijgbaar, in water oplosbaar reinigingsmiddel of alleen met water en een mild afwasmiddel. Maak na de reiniging de fronten altijd nog een keer schoon met proper water en droog ze daarna zorgvuldig af, met name de profielen, hoeken en randen. Gebruik bij het afnemen, afhankelijk van het materiaal, alleen een licht vochtige doek. Gebruik voor keukenfronten geen agressieve of schurende reinigingsmiddelen, deze veroorzaken krassen of kunnen de oppervlakken aantasten. Dit geldt ook voor schurende doeken of -sponsen.
Op glazen fronten zijn vingerafdrukken en kalkaanslag snel zichtbaar. Kalkaanslag kan worden verwijderd met azijn of citroenzuur. Tegen vingerafdrukken werkt een in de winkel verkrijgbare glasreiniger of water met een scheutje afwasmiddel.
Houten fronten kunnen worden gereinigd met een in water oplosbaar reinigingsmiddel en een licht vochtige doek of een zachte borstel. Voor fronten met houtfineer kunnen ook speciale meubelreinigers worden gebruikt, die het oppervlak extra verzorgen. De algemene regel luidt als volgt: houten fronten niet te vochtig afnemen, altijd in de richting van de nerf werken en aansluitend goed droogwrijven.
Roestvrij stalen oppervlakken kunnen bij sterkere vervuiling met een speciale RVS reiniger worden schoongemaakt. Maar meestal is een vochtige microvezeldoek al voldoende, want RVS oppervlakken zijn in het algemeen gemakkelijk te reinigen. Het gebruik van verzorgingsproducten die een laagje achterlaten worden wel afgeraden.
Wist u dit al ? Bronnen van bacteriën in de keuken
- Snijplank: snijplanken met veel krassen bieden een ideale voedingsbodem voor bacteriën, ze kunnen zich namelijk heel goed nestelen in de groeven. Daarom is het niet genoeg om ze alléén met warm water af te spoelen. Het is effectiever om ze in de vaatwasser te stoppen of met voldoende afwasmiddel en een spons te reinigen.
- Keukenspons: afwassponsjes zijn vaak echte broeinesten voor bacteriën. Op één vaatdoekje kunnen zich wel meer dan 300 soorten bacteriën bevinden. Daarom moeten ze ten minste eenmaal per week worden vervangen.
- Messenblok: ook messenblokken bieden met hun inkepingen een ideale plaats voor bacteriën. Vochtige messen helpen de groei van bacteriën nog een handje. Het messenblok moet daarom eenmaal per maand met een smalle borstel en zeepsop worden schoongemaakt. Hierbij is het belangrijk dat het altijd helemaal droog moet zijn voordat de messen er weer ingestoken worden.
- Vooral op de vloer voor de spoelbak, de kastjes en de koelkast bevinden zich talloze microscopisch kleine verontreinigingen. Deze plekken moeten regelmatig grondig worden gereinigd.
Koelkast schoonmaken
De koelkast is een echte broeihaard voor bacteriën. Omdat hier veel verschillende levensmiddelen worden bewaard, is hygiëne extra belangrijk. Schakel voor de reiniging eerst de koelkast uit en haal alle levensmiddelen eruit. De meeste bacteriën in de koelkast zijn te vinden in de groentenlade, want daar is de temperatuur het hoogst. Neem daarom alle plateaus en vakken eruit en reinig ze grondig in de vaatwasser of in de spoelbak. Maak vervolgens de binnenkant en de afdichtingen met een doek en allesreiniger van boven naar beneden schoon. Moeilijk bereikbare plaatsen kunnen voorzichtig schoongemaakt worden met een houten prikker. Met bijvoorbeeld een tiewrap of tandenstoker kan de opening van het afvoerkanaaltje worden gereinigd. Zo kan er zich geen condenswater in de koelkast verzamelen. Droog de koelkast tenslotte af, ruim ze weer in sluit ze terug aan op de stroom. Door de koelkast regelmatig schoon te maken worden ook onaangename luchtjes voorkomen.
Naast het grondig schoonmaken van de binnenkant van de koelkast moet ook de buitenkant regelmatig worden schoongemaakt: trek de koelkast een beetje naar voren als dit kan, zodat stof en vuil aan de achterzijde kunnen worden verwijderd. Daarbij is een stofzuiger of een plumeau handig. Ook de vloer onder het apparaat moet schoongemaakt worden. Neem alle buitenwanden af met water en afwasmiddel en droog ze vervolgens af met een zachte, pluisvrije doek.
Tip 1: als de koelkast helemaal vol zit, zet de temperatuur dan gewoon een beetje lager, want de koude lucht circuleert minder en bacteriën zullen zich bij lagere temperaturen minder goed vermenigvuldigen.
Tip 2: ontdooi het vriesgedeelte of het vriesvak van de koelkast minstens eenmaal per jaar. Want hoe meer ijs er zich in de vriezer bevindt, hoe meer energie er nodig is om te koelen. Bovendien kunnen voedingsmiddelen door veel ijs bederven, omdat de vereiste constante minimumtemperatuur van -15 °C niet meer bereikt kan worden. Schakel voor het ontdooien het vriesvak uit en zet er een bak met heet water in, zodat het ijs begint te smelten. Een stoomreiniger met powersproeier kan dit proces versnellen.
Keuken schoonmaken met huismiddeltjes
Wie met simpele huismiddeltjes de keuken wil reinigen, heeft maar een paar ingrediënten nodig:
- Een papje van bakpoeder en water is handig voor het verwijderen van hardnekkige resten in de oven of op de bakplaat. Breng het papje aan op de vuile plekken en laat het bij voorkeur een nacht inwerken. De volgende dag kan het vuil eenvoudig worden afgeschraapt, met bijvoorbeeld een kunststof schraper, en daarna met een vochtige doek worden afgenomen.
- Om vet van oppervlakken en kasten te verwijderen, is lauw water met wat afwasmiddel meestal voldoende.
- Roestvrij stalen oppervlakken kunnen heel eenvoudig worden gereinigd met een vochtige microvezeldoek. Tegen roestvlekken en hardnekkig vuil werkt wijnsteenbakpoeder goed: meng het met wat water zodat er een papje ontstaat, breng het aan en boen het licht met een zachte spons. Neem daarna af met een vochtige doek en wrijf goed na.
- Tegen kalkaanslag helpt azijn of citroenzuur. Beide huishoudmiddeltjes zijn bovendien geschikt voor het reinigen van de afvoer en om onaangename luchtjes te verhelpen. Bij geanodiseerde of verchroomde oppervlakken mag bij het schoonmaken echter geen zuur worden gebruikt.
- Hout kan worden gereinigd met soda. Meng bij hardnekkig vuil 1 eetlepel soda met 1 liter water en reinig houten fronten of houten snijplanken met behulp van een borstel met zachte borstelharen.