Sadzenie, uprawa i przycinanie róż. Jak pielęgnować róże w ogrodzie?

O różach mówi się, że to królowe kwiatów. Są zachwycająco piękne i urzekają swoim delikatnym wyglądem. Chyba żaden inny kwiat nie jest tak podziwiany i popularny. Jednak aby róże w ogrodzie urzekały swym pięknem, potrzebują odpowiedniej pielęgnacji. Jakie mają wymagania i jak dbać o te wyjątkowe kwiaty? Kiedy i jak przycinać róże? Kiedy je sadzić? Jak podlewać i nawozić? W naszym poradniku znajdziesz najważniejsze informacje na temat uprawy róż.

Sadzenie róż

Osiągnięcie sukcesu w uprawie róż w ogrodzie zależy od wielu czynników. Już na etapie sadzenia możesz popełnić błędy, które sprawią, że kwiaty nie będą zachwycały wyglądem. Ważny jest dobór odpowiedniego do gatunku stanowiska i rodzaju podłoża, a także jego właściwe przygotowanie. Nie bez znaczenia jest również termin oraz prawidłowa technika sadzenia róż.

Jakie miejsce wybrać do posadzenia róż?

Wybierając miejsce do posadzenia róż, trzeba uwzględnić trzy czynniki:

• rodzaj gleby,
• pH podłoża,
• nasłonecznienie.

Róże dobrze rosną na prawie każdym żyznym podłożu. Preferują jednak gleby ciężkie z domieszką gliny. Taka ziemia nie wysycha zbyt szybko, a w swojej strukturze magazynuje wilgoć i składniki pokarmowe, które są stopniowo uwalniane dla roślin. Pomimo tego, że róże mają rozbudowany system korzeniowy, lepiej nie sadzić ich w podłożu suchym i piaszczystym.

Optymalne pH dla róż mieści się w zakresie od 5,5 do 6,5. Rośliny te preferują więc gleby lekko kwaśne. Róże najlepiej rosną w miejscu nasłonecznionym, nieco gorzej w półcieniu. Wymagane jest minimum 6 godzin pełnego słońca. W przeciwnym razie róże będą słabo kwitły i mogą częściej atakować je choroby (np. czarna plamistość). Ważne jest też, aby stanowisko było osłonięte, ponieważ królowe kwiatów nie przepadają za wiatrem.

Kiedy przesadzać róże?

Odpowiedź na pytanie, kiedy sadzić róże, zależy od rodzaju sadzonki. Te kupione w doniczkach mają dobrze rozwinięty system korzeniowy i mogą być wkopywane do gruntu przez cały okres wegetacyjny.

Róże z gołym korzeniem sadzi się jesienią (od połowy października do końca listopada lub dopóki ziemia nie zamarznie) lub wiosną (od połowy marca do końca kwietnia). Trzeba wiedzieć, że takie sadzonki mają mocno skrócony system korzeniowy, który nie jest w stanie dostarczyć roślinie wody w odpowiedniej ilości, gdy panuje wysoka temperatura. Dlatego róże z gołym korzeniem należy sadzić, gdy ich wegetacja jest zahamowana.

Optymalnym terminem sadzenia róż jest jesień, a zwłaszcza październik. Rośliny przed nadejściem zimy zdążą się ukorzenić, a wiosną szybciej rozpoczną wegetację. Jesienią jest także mniejsze ryzyko przesuszenia nowo posadzonych róż z uwagi na niższe temperatury.

Kiedy przesadzać róże? Do 2–3 tygodni od posadzenia możesz je przenieść w inne miejsce bez konsekwencji. Jeżeli jednak krzew się już zakorzenił lub rozpoczął się już maj, trzeba poczekać do jesieni. Najlepszym terminem na przesadzanie róż jest połowa października lub listopad. W tym okresie powoli wchodzą one już w stan spoczynku. Przesadzoną różę należy przyciąć na ok. 20 cm.

Przygotowanie podłoża

Przed posadzeniem róż należy odpowiednio przygotować podłoże. Konieczne jest przekopanie i spulchnienie gleby, a także usunięcie chwastów czy kamieni. W większości przypadków nie trzeba przygotowywać specjalnego podłoża. Wyjątkiem jest ziemia piaszczysta – należy wymieszać ją z gliną. Glebę użyźni także dodatek nawozów naturalnych, czyli obornika lub kompostu. Podczas sadzenia róż nie należy natomiast stosować nawozów mineralnych, może to bowiem powodować gorszą penetrację korzeni w nowej glebie.

Sadzenie krzewów róż

Przed posadzeniem różanych krzewów do ziemi trzeba przygotować sadzonki. Jeżeli rosły one w pojemnikach, delikatnie je wyjmij, aby nie uszkodzić bryły i systemu korzeniowego. Warto też zwrócić uwagę na wilgotność podłoża w doniczce. Jeżeli jest przesuszone, zanurz bryłę w wodzie na kilka minut. W przeciwnym razie róże mogą się źle przyjąć, nawet po obfitym podlaniu po posadzeniu.

W przypadku sadzonek róż z gołym korzeniem należy moczyć je w wodzie przez kilka godzin. Mają one przycięty system korzeniowy, a ten zabieg pobudza je do wytworzenia nowych korzeni.

Po przygotowaniu sadzonek przychodzi pora na wykopanie dołków. Przyjmuje się, że nasada pędów (miejsce szczepienia) powinna znaleźć się 2–3 cm pod powierzchnią gleby. Jednak głębokość sadzenia róż zależy od rodzaju gleby i sposobu ściółkowania.

Na glebach ciężkich i ściółkowanych róże sadzi się płycej – miejsce szczepienia powinno być 2–3 cm pod ziemią lub równo z podłożem. Krzewy zakopane zbyt głęboko są narażone na rozwój chorób i zamieranie. Z kolei na glebach lekkich, piaszczystych róże sadzi się głębiej, a miejsce okulizacji powinno znajdować się ok. 5 cm poniżej powierzchni gruntu. Latem chroni to roślinę przed nadmierną utratą wilgoci, zaś zimą przed przemarzaniem.

W przypadku róż zwykle wykopuje się dołek dwukrotnie większy niż bryła korzeniowa rośliny. Ważne, aby umieszczając krzew w zagłębieniu, nie zawijać końców korzeni do góry. Można je nieco przyciąć, ale nie powinny być krótsze niż 20 cm. Po posadzeniu rośliny ubij ziemię dookoła niej. Dzięki temu gleba lepiej przylgnie do korzeni, co ułatwia pobór wody.

Po posadzeniu róż można usypać kopczyk o wysokości ok. 15 cm, aby zapobiec wysychaniu roślin. Szczególnie późną wiosną, gdy temperatury są dość wysokie, jest on konieczny. Należy go natomiast rozgarnąć 3–4 tygodnie po posadzeniu. Podczas jesiennego sadzenia róż kopczyk chroni rośliny przed mrozem. Rozgarnia się go dopiero pod koniec marca.

Najważniejszą czynnością po posadzeniu róż jest bardzo obfite ich podlanie. Jeden krzew należy nawodnić ok. 5 litrami wody. Jeśli po posadzeniu jest sucho i ciepło, należy dodatkowo podlewać róże raz w tygodniu do czasu, aż się w pełni ukorzenią.

Róże - jak zapobiegać chorobom i szkodnikom?

Ochrona róż przed szkodnikami i chorobami wymaga regularnej pielęgnacji, monitorowania stanu roślin oraz stosowania odpowiednich metod zapobiegawczych i interwencyjnych. Najważniejsze kroki które pomogą chronić nasze róże to:

• sadź róże w miejscu nasłonecznionymi,
• regularnie przycinaj krzewy - poprawia to cyrkulację powietrza i redukuje ryzyko chorób grzybowych,
• usuwaj chore liście i pędy aby zapobiec rozprzestrzenianiu się chorób.

 

Ochrona przed chorobami: 

• Mączniak prawdziwy: Stosuj fungicydy siarkowe, unikaj zraszania liści i zapewnij dobrą cyrkulację powietrza wokół krzewów.
• Czarna plamistość: Regularne usuwanie porażonych liści i stosowanie fungicydów, szczególnie tych na bazie miedzi.
• Rdza róży: Stosuj fungicydy i regularnie usuwaj chore liście.

 

Ochrona przed szkodnikami:

• Mszyce: Usuwaj je ręcznie lub stosuj preparaty na bazie oleju neem, mydła potasowego lub insektycydów.
• Przędziorki: Regularne opryski wodą, stosowanie preparatów na bazie siarki oraz środków owadobójczych.
• Skoczek różany: Usuwanie porażonych liści oraz stosowanie środków owadobójczych.
• Gąsienice: Ręczne zbieranie lub stosowanie preparatów biologicznych (np. Bacillus thuringiensis).

Uprawa róż

Prawidłowe posadzenie różanych krzewów w odpowiednim podłożu to połowa sukcesu. Aby krzewy zdrowo rosły i obficie kwitły, wymagają pielęgnacji. Ważne jest dostarczanie im wody, składników odżywczych, ochrona przed mrozem oraz przycinanie.

Podlewanie róż

Podlewanie róż to jeden z kluczowych zabiegów pielęgnacyjnych. Kwiaty te nie lubią podłoża ani zbyt suchego, ani zbyt mokrego. Aby utrzymać optymalny poziom wilgotności gleby, warto stosować następujące zasady:

• róże podlewaj rzadko (raz na dwa tygodnie), ale obficie – woda powinna dotrzeć do na głębokość 20–30 cm,
• do podlewania róż najlepiej używaj deszczówki – zawiera wapń i magnez,
• optymalna pora nawadniania róż to wczesny ranek lub późne popołudnie,
• róże podlewaj tuż przy ziemi, nie zraszaj liści i kwiatów – dobrym rozwiązaniem jest montaż systemu automatycznego nawadniania (linii kroplującej), który dostarczy wodę bezpośrednio do korzeni.

Nawożenie róż

Dostarczanie różom składników odżywczych pozwala uzupełnić braki mineralne i sprawia, że pięknie rosną. Krzewy te możemy nawozić, stosując różne preparaty:

• uniwersalne odżywki z dużą ilością azotu od wczesnej wiosny aż do połowy lipca, a następnie nawozy bogate w potas i fosfor,
• specjalistyczne nawozy do róż, dopasowane do konkretnego gatunku,
• nawozy naturalne – obornik, kompost czy też biohumus.

Nawożenie różanych krzewów nawozami mineralnymi przeprowadza się trzy razy w roku:

• na przełomie marca i kwietnia,
• po czerwcowym kwitnieniu,
• w połowie lipca.

Ważne, aby podczas sadzenia i w pierwszym roku po posadzeniu nie stosować żadnych nawozów mineralnych.

Ochrona róż przed mrozem

Warto wiedzieć, że wśród licznych gatunków i odmian róż znajdują się te całkowicie odporne na mróz oraz takie, które potrzebują zabezpieczenia na zimę. Te ostatnie należy okryć późną jesienią po pierwszych przymrozkach, tuż przed zamarznięciem gleby. Pamiętaj, że zbyt wczesne zabezpieczenie róż powoduje ich pobudzenie do dalszego wzrostu, a w efekcie gorsze zimowanie.

Najprostszą i najlepszą metodą ochrony róż przed mrozem jest usypanie kopczyka, czyli obsypanie nasady pędów ziemią, torfem lub korą. Należy go rozgarnąć wczesną wiosną, zwykle w marcu, gdy róże puszczają nowe pędy. Zbyt późne rozgarnięcie kopczyka może je uszkodzić, co prowadzi do rozwoju chorób grzybowych.

Róże na zimę można dodatkowo osłonić tzw. stroiszem, czyli gałązkami roślin iglastych. Chronią one pędy roślin przed mroźnymi i suchymi podmuchami wiatru oraz zabezpieczają kopczyk przed rozwianiem.

Do zabezpieczenia róż na pniu oraz pnących rozpiętych na kratkach lub innych podporach wykorzystuje się słomiane maty, robiąc tzw. chochoły.

Przycinanie róż

Przycinanie róż jest najważniejszym zabiegiem pielęgnacyjnym. Wykonuje się go, aby nadać krzewom odpowiedni kształt oraz usunąć chore, martwe i przemarznięte pędy. Co najważniejsze, cięcie ma duże znaczenie dla zdrowego wzrostu i obfitego kwitnienia róż.

Cięcie róż przeprowadza się raz w roku, na wiosnę, jeszcze przed wytworzeniem nowych pędów (przed ruszeniem wegetacji). Zwykle jest to pod koniec marca lub na początku kwietnia, ale najlepiej obserwować rośliny. W ciągu sezonu należy systematycznie usuwać przekwitłe kwiatostany, co wpływa pozytywnie na powtarzanie kwitnienia oraz odrosty korzeniowe. Pamiętaj, że jesienią nie przycina się róż, a jedynie usuwa martwe pędy i przekwitłe kwiaty.

Zabieg należy wykonać w suchy i słoneczny dzień. Cięcie powinno było ukośne, 0,5–1 cm nad pąkiem (oczkiem) skierowanym na zewnątrz korony. Co roku przycinać należy róże wielkokwiatowe, wielokwiatowe i pienne, natomiast inne grupy można ciąć rzadziej. Technika uzależniona jest przede wszystkim od odmiany różanych krzewów i ich wieku:

• Przycinanie róż wielkokwiatowych – grube pędy przycinamy do wysokości 20–30 cm, zostawiając 4–6 oczek na pędzie, natomiast cieńsze na wysokość 15–20 cm, zostawiając 2–4 oczka.
• Przycinanie róż pnących – pierwsze cięcie wykonuje się w czwartym roku po posadzeniu. Należy pozostawić 3–5 pędów głównych, a boczne skrócić do długości 30–40 cm, zostawiając 5–6 oczek.
• Cięcie róż piennych – wszystkie pędy należy przyciąć krótko, zostawiając 3–4 oczka. Ważne, aby usunąć dzikie pędy wyrastające z korzeni i podkładki.
• Przycinanie róż wielokwiatowych (rabatowych) – niższe odmiany przycina się do wysokości 30 cm, zaś wyższe do 60 cm, pozostawiając 4–5 oczek.
• Cięcie róż okrywowych – należy usunąć jedynie stare, chore i połamane pędy. Co kilka lat można odmłodzić krzew, przycinając go w całości na wysokość 10–15 cm.

Do przycinania róż należy użyć bardzo ostrego sekatora, ponieważ gwarantuje to gładką płaszczyznę cięcia. Dzięki temu ogranicza się ryzyko wystąpienia chorób grzybowych. Do cięcia róż doskonale nadają się akumulatorowe nożyce TLO Battery 18-32. Mają wytrzymałe, wysokiej jakości ostrze typu bypass wykonane ze stali z powłoką teflonową, które precyzyjnie i bez szarpania tnie pędy o grubości nawet 3 cm. Co najważniejsze, cięcie nie wymaga użycia siły – wystarczy nacisnąć przycisk.

Atutem nożyc TLO 18-32 Kärcher jest wysięgnik, który zapewnia większy zasięg roboczy. W przypadku róż, które mają ostre kolce, to rozwiązanie znacząco ułatwia przycinanie. Możesz łatwo usunąć pędy nawet w głębi krzewu bez ryzyka zadrapania. Dodatkowo zintegrowany hak działa jak zacisk, co umożliwia wyciągnięcie gałązek, które utknęły. Nożyce na wysięgniku są niezbędne w przypadku dużych, wieloletnich roślin.

Bezprzewodowe nożyce TLO 18-32 zapewniają również komfortową i wygodną pracę. Są ergonomiczne, lekkie, kompaktowe i mają gumowy uchwyt. Pozwala to na łatwe manewrowanie, nawet przy dłuższym użytkowaniu. Z ich obsługą poradzi sobie nawet niedoświadczony ogrodnik.

Regularne obserwowanie roślin i szybkie reagowanie na pierwsze objawy chorób i szkodników jest kluczowe w utrzymaniu zdrowych i pięknych róż. 

 

Przycinanie tui – kiedy, jak i czym przycinać tuje?
Jak i czym najlepiej przyciąć tuje? Kiedy i jak często wykonywać cięcie tui? Czemu służy cięcie tui? Skuteczna technika przycinania. Czytaj więcej  

Jak i kiedy przycinać drzewa owocowe?
Obcinanie gałęzi drzew owocowych to podstawa ich pielęgnacji. Sprawdź, czym najwygodniej przyciąć gałęzie, kiedy i jak się do tego zabrać. Czytaj więcej  

Przycinanie bukszpanu – kiedy i czym ciąć bukszpan?
Bukszpan to doskonały materiał na żywopłoty i rzeźby roślinne. Jak wykonać pierwsze i kolejne cięcia bukszpanu? Cięcie sanitarne i formowanie w kulkę. Czytaj więcej 

Uprawa truskawek w ogrodzie - jak nawadniać truskawki?
Jak i kiedy sadzić własne truskawki? Jak je uprawiać? Jak nawadniać truskawki? Sprawdź, co warto wiedzieć o uprawie truskawek. Czytaj więcej