Maszyny leśne: profesjonalne mycie sprzętu do pozyskania drewna

Maszyny oraz sprzęt używany w leśnictwie są codziennie narażone na ekstremalne obciążenia, a jednocześnie muszą być utrzymywane w takim stanie, który pozwala na zachowanie pełnej dostępności i wartości operacyjnej. Codziennie narażone są także na działanie zanieczyszczeń w postaci błota, kurzu, smarów, olejów oraz żywic. Kluczowe staje się zatem zachowanie ich w czystości - w tym pomagają urządzenia wysokociśnieniowe i środki chemiczne Kärcher.

Rodzaje maszyn leśnych

Współczesne leśnictwo nie mogłoby istnieć bez wydajnych maszyn wielooperacyjnych, które wykonują kilka następujących po sobie operacji wchodzących w skład procesu pozyskiwania drewna. Nowoczesne urządzenia ograniczają obsługę ręczną, poprawiają bezpieczeństwo i komfort pracy oraz ułatwiają realizację zadań z zakresu produkcji leśnej, a także zmniejszają zniszczenia w lesie oraz jego ściółce. Samojezdne maszyny sprawiają, że cięcie drzew, obróbka i transport drewna są znacznie bardziej efektywne i szybsze, co przekłada się na korzyści ekonomiczne.

Maszyny leśne dzielą się na urządzenia:

• do operacji technologicznych, które obejmują m.in. ścinkę czy okrzesywanie - do tej grupy należą np. harwestery
• do operacji transportowych, takich jak zrywka i wywóz drewna - forwardery, skidery, przyczepy transportowe.

W praktyce jednak wiele maszyn leśnych łączy obie te funkcje. Poniżej przedstawiamy kilka podstawowych urządzeń do pracy w lesie.

Maszyny do transportu drewna - ciągniki i przyczepy

Ciągniki wykorzystywane są do prac leśnych z uwagi na ich charakterystyczne właściwości. Maszyny przystosowane są do poruszania się po trudnym terenie, cechują się niewielkim naciskiem jednostkowym na glebę, poza tym są zwrotne i kompatybilne z różnego rodzaju osprzętem.

Głównym zastosowaniem ciągników jest przemieszczanie pojazdów, maszyn i urządzeń nieposiadających własnego napędu, np. przyczep. W leśnictwie używane są do różnego rodzaju prac przy pozyskiwaniu drewna (nośnik dla żurawia z głowicą), zrywce (np. jako nośnik dla wyciągarki), transporcie materiału lub hodowli lasu (jako nośnik dla wielu urządzeń). Wszystkie cięższe zadania wymagają pełnej zabudowy leśnej, która chroni maszynę i operatora przed szkodliwymi warunkami pracy w lesie. Zabudowa obejmuje orurowanie maski i kabiny, okratowanie szyb i świateł oraz osłonę wału.

Do transportu ściętego drewna i zrywki ciągnik wykorzystywany jest w zestawie z przyczepą leśną (kłonicową) o specjalnej konstrukcji, która ułatwia pokonywanie wystających pni i kamieni. Zbudowana jest z podwozia 2- lub 4-kołowego, na którym zamontowane są żerdzie wydłużające (kłonice) oraz żuraw hydrauliczny (potocznie HDS).

Żuraw wspomaga manewrowanie i podnoszenie materiału, jak również umożliwia załadunek drewna na powierzchni leśnej oraz jego rozładunek niezależnie od innych urządzeń. Dla zapewnienia stabilności podczas ładowania, przyczepy z dźwigiem posiadają wysuwane hydraulicznie podpory boczne. Najnowocześniejsze modele wyposażone są we własne napędy, agregaty hydrauliczne, oświetlenie i hamulce do ruchu drogowego.

Harwestery

Harwestery, czyli kombajny zrębowe to wieloczynnościowe maszyny samobieżne, które wykonują kilka różnych zadań w trakcie procesu pozyskiwania drewna lub trzebieży. Zwykle wykorzystuje się je do ścinki, okrzesywania i przerzynki, jednak zakres ich prac można dostosować do określonych wymagań przyrodniczo-leśnych oraz wymogów technologicznych.

Harwestery przystosowane są do pozyskiwania drewna w systemie sortymentalnym - na zrębie pozostają: wałki, wyrzynki, kłody czy też dłużyce. Doskonale nadają się do drzewostanów, w których występują pnie w kształcie strzały (najczęściej drzewa iglaste, ale także liściaste, jak olchy lub brzozy). Odpowiednie są zwłaszcza drzewa o drobnych gałęziach, zrośniętych w kącie prostym lub w dół.

Najpopularniejsze są wszechstronne harwestery jednochwytakowe. Na gąsienicowym lub kołowym podwoziu maszyny (4-, 6-, lub 8-kołowym) znajduje się komfortowa kabina oraz przegubowy żuraw o wysięgu 7-10 m sterowany hydraulicznie z głowicą obróbczą. Cały proces pozyskiwania i obróbki drewna wykonywany jest przez głowicę. Harwester najpierw obejmuje kleszczami pień drzewa, ścina je, po czym obala. Następnie poprzez przesuwanie pnia przez głowicę wykonuje okrzesywanie, a na końcu tnie go na właściwe odcinki.

Harwestery jednochwytakowe różnią się wielkościami, w zależności od konkretnych kategorii cięć. Przykładowo, maszyny z mniejszymi głowicami są stosowane w trzebieżach, natomiast z większymi w użytkowaniu rębnym. Z kolei wysięg żurawia zależy od wielkości ścinanych drzew, np. do ścinania drzew o dużej miąższości konieczne jest zastosowanie większej i cięższej głowicy, a co za tym idzie także żurawia o mniejszym wysięgu.

Występują także harwestery dwuchwytakowe, w których głowica ścinkowa zamontowana na żurawiu ścina drzewo, a następnie jest ono transportowane i obrabiane przez inne urządzenie, znajdujące się bezpośrednio na bazie pojazdu. Ten typ maszyn charakteryzuje się dużym poborem mocy oraz większymi wymiarami, co przekłada się na mniejszą zwrotność.

Nowoczesne harwestery leśne to maszyny wyposażone w systemy komputerowe. Zajmują się nie tylko pozyskiwaniem drewna, ale również m.in. precyzyjnymi pomiarami, np. długości i średnicy pnia lub miąższości materiału.

Forwardery

Maszyna samozaładowcza forwarder to rodzaj ciągnika o przegubowej konstrukcji, który jest wykorzystywany przede wszystkim do nasiębiernej zrywki drewna krótkiego lub kłód w metodzie sortymentowej. Może być 2-, 3- lub 4-osiowy ze wszystkimi kołami napędowymi. Przednia część forwardera to silnik i komfortowa kabina operatora, natomiast w tylnej umieszczona jest przyczepa kłonicowa. Ważnym elementem jest żuraw hydrauliczny zakończony chwytakiem, za pomocą którego drewno ładuje się do części ładunkowej, przez co podczas zrywki nie ma ono kontaktu z podłożem. Wpływa to na ograniczenie uszkodzeń gleby i runa leśnego.

W nowoczesnych forwarderach operator może obracać się dookoła własnej osi wraz z całą kabiną oraz układem sterowania maszyny. Zapewnia to optymalną widoczność oraz możliwość precyzyjnego kierowania ruchami żurawia i chwytaka. System sterowania jest bardzo intuicyjny - odbywa się za pomocą joysticków i jest wspomagany przez komputer pokładowy.

Forwardery mogą skręcać w 2 płaszczyznach, dzięki czemu sprawnie poruszają się nawet po gęsto zadrzewionych lub nierównych terenach. Długi żuraw hydrauliczny zakończony specjalnym chwytakiem umożliwia ładowanie drewna, które leży nawet kilka metrów od miejsca postoju ciągnika.

Zrywka, czyli transport drewna z miejsca jego bezpośredniego pozyskania do obszaru załadunku, składowania czy wstępnej obróbki wykonywana jest za pomocą różnych maszyn, np. ciągników, skiderów czy wspomnianych już forwarderów, a nawet kolejek linowych.

Wykorzystanie do zrywki tradycyjnych ciągników wyposażonych w wyciągarkę jest czasochłonne i mało ekonomiczne. Metoda ta nie sprawdza się w transporcie na skalę przemysłową. Znacznie wydajniejsze są skidery i forwardery, które zaprojektowane zostały z myślą o zrywce.

Skidery to maszyny leśne o dużej mocy, które wyposażone są w specjalną wciągarkę z liną oraz płytę oporową. Ciągniki te przeznaczone są do zrywki półpodwieszonej. Oznacza to, że dolna część ściętego drzewa jest podniesiona za pomocą wyciągarki linowej zamontowanej z tyłu pojazdu, zaś wierzchołek jest ciągnięty po ziemi. Skidery najczęściej są wykorzystywane do transportu dłużycy, czyli drewna okrągłego o długości nieprzekraczającej 6 m (drzewa liściaste) lub 9 m (drzewa iglaste).

Skidery posiadają napęd na wszystkie koła oraz konstrukcję przegubową, co przekłada się na dużą zwrotność i dobrą przyczepność do podłoża na nierównym terenie. W przedniej części umieszczony jest silnik, kabina kierowcy oraz głowica poruszana hydraulicznie. Z tyłu znajduje się wciągarka linowa 1- lub 2-bębnowa i masywna płyta osłaniająca tylne koła. Zasadniczo skidery to ciągniki 4-kołowe, ale występują także 6- i 8-kołowe. Im więcej kół, tym łatwiejsze poruszanie się po trudnym terenie i mniejsze obciążenie gleby leśnej.

Równiarki i maszyny odwodnieniowe

Gospodarka leśna obejmuje również budowę, naprawę i utrzymanie dróg na terenach zalesionych. W tym celu wykorzystuje się równiarkę, czyli maszynę do robót ziemnych, która służy m.in. do wyrównywania powierzchni i profilowania podłoża pod nawierzchnię. Może być także wykorzystywana do odśnieżania dróg.

Występują różne typy równiarek m.in. samojezdne lub ciągnikowe. Te pierwsze mogą być 2- lub 3-osiowe z lemieszem między kołami. Natomiast równiarki, których nośnikiem jest ciągnik posiadają 2 koła dla podparcia oraz 3 lemiesze i przedni grzebień rozgarniający. Opcjonalnie mogą być wyposażone w hydraulicznie podnoszony wał ugniatający. Sterowanie pracą równiarki odbywa się z kabiny ciągnika.

Z kolei pługofrez to maszyna służąca do budowy, czyszczenia oraz konserwacji rowów wzdłuż dróg leśnych. Zbudowany jest z ramy, do której zamocowany jest obrotowy frez skrawający, który napędzany jest przez wałek odbioru mocy ciągnika. W czasie pracy obracająca się głowica (z nożami z węglików lub z płytkami stalowymi) wykonuje w glebie rowek o głębokości ok. 50 cm, nasypując jednocześnie obok wał, którego wysokość zależy od położenia osłony górnej.

Czyszczenie maszyn leśnych urządzeniami wysokociśnieniowymi

Maszyny leśne pracują w trudnych warunkach i ulegają silnym zabrudzeniom. Regularne czyszczenie zapewnia bezawaryjne działanie, wydłuża żywotność i pozwala zachować wartość kosztownego sprzętu.

Z uwagi na gabaryty maszyn leśnych oraz mocne zabrudzenia zalecaną metodą jest technologia czyszczenia strumieniem wody pod wysokim ciśnieniem w połączeniu ze specjalistycznymi środkami myjącymi. Urządzenia wysokociśnieniowe Kärcher dogłębnie usuwają uporczywe zanieczyszczenia, w tym resztki olejów i smarów, penetrując wszystkie szczeliny oraz trudno dostępne miejsca, co zapobiega nagromadzeniu się warstw brudu. Mogą być używane do mycia podwozia, nadwozia i silnika, a także elementów maszyn.

Dla najlepszych rezultatów czyszczenia rekomendowane jest stosowanie aktywnej piany, która jest najskuteczniejszym sposobem na bezdotykowe mycie maszyn leśnych. Wyróżnia się wysoką przyczepnością i szybkim działaniem eliminującym zabrudzenia. Poza tym jest bezpieczna dla wszystkich elementów sprzętu.

Jak czyścić maszyny leśne z pomocą profesjonalnego urządzenia wysokociśnieniowego Kärcher oraz lancy pianowej? Pierwszym krokiem jest aplikacja aktywnej piany na urządzenia. Proces ten ułatwia proste dozowanie środka czyszczącego, możliwość regulacji przepływu wody, dostosowania natrysku oraz wygodne ustawianie kąta strumienia w zależności od potrzeb. Po kilku minutach pianę należy wypłukać płaskim strumieniem. W przypadku wyjątkowo silnych zabrudzeń zaleca się stosowanie strumienia rotacyjnego na dużych powierzchniach lub punktowego o wysokim ciśnieniu udaru.

Spalinowe urządzenia wysokociśnieniowe Kärcher - idealne w terenie

Do czyszczenia maszyn leśnych w terenie polecane są profesjonalne urządzenia wysokociśnieniowe Kärcher z silnikami spalinowymi, które zapewniają ciągłą pracę przez kilka godzin na jednym zbiorniku paliwa. Doskonale sprawdzają się do wymagających zastosowań w miejscach bez dostępu do sieci elektrycznej.

Rekomendowanym urządzeniem wysokociśnieniowym jest model HD 9/21 G >>, który generuje ciśnienie na poziomie 210 barów i tłoczy wodę z wydajnością 850 l/h (bezstopniowa regulacja ciśnienia i wydatku wody na urządzeniu). Model ten został zaprojektowany z myślą o trudnych warunkach pracy i długoletniej żywotności. Posiada chłodzony powietrzem silnik benzynowy Honda, który charakteryzuje się łatwym ręcznym rozruchem oraz wytrzymałą, rurową ramę. Wyposażenie obejmuje także 3-tłokową pompę tłokowo-osiową z zaworem termicznym do ochrony przed przegrzaniem w obiegowym trybie pracy, duży filtr wody oraz mosiężne głowice cylindrów. Dla niezależnej pracy urządzenie posiada funkcję zasysania wody z alternatywnych źródeł, np. stawów.

Model HD 9/21 G przekonuje przemyślaną koncepcją obsługi. Pistolet wysokociśnieniowy EASY!Force wykorzystuje moc odrzutu wysokiego ciśnienia wody do zminimalizowania siły potrzebnej do utrzymania wciśniętego spustu do zera. Zaletą jest również system mocowania wyposażenia EASY!Lock, który pozwala 5x szybciej zmieniać akcesoria w porównaniu do tradycyjnych gwintów, a przy tym zapewnia stabilne i szczelne połączenia. Warto też wspomnieć o możliwości przechowywania akcesoriów na obudowie, dużych kołach odpornych na przebicie oraz różnych opcjach dodatkowych.

Inny model, który sprawdza się w warunkach terenowych to HD 9/23 G >> o ciśnieniu roboczym 230 barów i wydajności tłoczenia wody 930 l/h. Urządzenie wyposażone jest w mocny silnik benzynowy Honda oraz funkcję zasysania wody z zewnętrznych źródeł. Solidna rama, odporne na przebicie koła, duży filtr wody oraz pompa z zaworem termicznym, który zapobiega przegrzaniu w obiegu zapewniają wydajną pracę i długą żywotność.

Urządzenie skonstruowano też z myślą o użytkowniku. Posiada pistolet EASY!Force wykorzystujący odrzut wysokiego ciśnienia wody, aby zmniejszyć siłę trzymania spustu do zera oraz Servo Control, czyli pierścień, który umożliwia czasową regulację wydatku wody bezpośrednio na pistolecie. Model HD 9/23 G wyposażony jest także w system mocowania wyposażenia EASY!Lock, pozwalający 5x szybciej zmieniać akcesoria w porównaniu do połączeń gwintowych, bez uszczerbku dla szczelności połączeń.

Profesjonalne urządzenia wysokociśnieniowe Kärcher HD-Trailer w formie przyczepy są mobilne, całkowicie samowystarczalne i niezależne od źródła prądu oraz wody, dlatego doskonale sprawdzają się do czyszczenia maszyn leśnych. Wydajne silniki benzynowe lub diesel i 1000-litrowy zbiornik na wodę zapewniają pełną wydajność pracy przez co najmniej godzinę.

Godny polecenia jest model HD 9/23 Ge Tr1 z silnikiem benzynowym Honda >> spełniającym normę emisji spalin STAGE V oraz zbiornikiem na wodę o pojemności 1000 litrów. Ciśnienie robocze 230 bar i wydajność tłoczenia wody 930 l/h zapewniają wystarczającą wydajność czyszczenia nawet trudnych do usunięcia zabrudzeń. Zintegrowany system ochrony przed zamarzaniem umożliwia zaś całoroczną pracę oraz możliwość przechowywania urządzenia w ujemnych temperaturach.

Urządzenie jest proste w obsłudze. W standardzie posiada ergonomiczny pistolet wysokociśnieniowy EASY!Force z Servo Control, czyli regulacją ciśnienia i wydatku wody na pistolecie. Schowek w tylnej części urządzenia umożliwia przechowywanie kanistra z paliwem i akcesoriów. Przyczepa HD 9/23 Ge Tr1 może być elastycznie konfigurowana zgodnie z wymaganiami użytkownika.

Środki do mycia maszyn leśnych Karcher Professional

Kärcher posiada w ofercie wysoce skuteczne preparaty, które doskonale usuwają zabrudzenia z maszyn leśnych. Bardzo silny środek do żywic i smół RM 33 >> o odczynie zasadowym przeznaczony jest do stosowania z urządzeniami wysokociśnieniowymi HD lub ze spryskiwaczami wstępnymi. Znakomicie usuwa ekstremalne zabrudzenia z oleju, tłuszczu, smoły i sadzy. Nadaje się do czyszczenia stali nierdzewnej i powierzchni ceramicznych.

Innym polecanym preparatem jest RM 31 ASF eco!efficiency - aktywny, alkaliczny środek czyszczący w postaci skoncentrowanej >>. Doskonale usuwa silne zabrudzenia olejowe oraz mineralne, smary, żywice i smołę. Dzięki udoskonalonej formule jego zużycie w stosunku do tradycyjnego RM 31 ASF można obniżyć nawet o 25%. Przeznaczony jest do stosowania z urządzeniami wysokociśnieniowymi HDS oraz ze spryskiwaczami wstępnymi. Czyści we wszystkich zakresach temperaturowych. Pozostawia przyjemny, świeży zapach.

Profesjonalne urządzenia wysokociśnieniowe Kärcher w połączeniu z odpowiednimi środkami czyszczącymi gwarantują szybkie, skuteczne i wydajne mycie maszyn leśnych.