CZYSZCZENIE SILOSÓW W ROLNICTWIE

Silosy płaskie lub mobilne, silosy wysokie, rękawy kiszonkarskie z Treviry - istnieją różne sposoby przechowywania sfermentowanej i suchej paszy, innych komponentów paszowych i gnojowicy. Jeżeli w gospodarstwie nie przestrzega się higieny, zanieczyszczenie spowoduje spadek wydajności i problemy zdrowotne zwierząt. Aby temu zapobiec, należy dokładnie czyścić każdy silos po każdym okresie przechowywania.

View of a large flat silo, the sides of which are being mechanically cleaned of dirt by a man with a surface cleaner.

Dlaczego warto czyścić silosy? Wymogi prawne i konieczność ekonomiczna

Układ odpornościowy i stabilna flora jelitowa odpowiadają za zdrowie zwierząt. Dlatego zwierzęta potrzebują sfermentowanej paszy i bakterii kwasu mlekowego, które są bardzo ważne dla flory jelitowej. Miejsca przechowywania produktów żywnościowych muszą spełnić liczne wymogi oraz restrykcyjne normy. Zgodnie z odpowiednimi przepisami dotyczącymi higieny pasz, rolnicy produkujący, przetwarzający i przechowujący pasze muszą przestrzegać jasnych specyfikacji dotyczących czystości i higieny. Kontrola oraz czyszczenie silosów paszowych i zbożowych w ustalonym cyklu jest obowiązkowa podobnie jak dokumentacja działań. Ale ramy prawne nie są jedynym powodem, dla którego rolnicy regularnie sprawdzają czystość i higienę w cyklu paszowym oraz przeprowadzają niezbędne prace porządkowe - to także kwestia sukcesu ekonomicznego.

Jak brak higieny wpływa na cykl żywieniowy?

Jeżeli na przykład wilgoć przeniknie do rękawa kiszonkarskiego z suchą paszą, pasza wchłonie wilgoć i rozwinie się grzyb. Jeżeli nie zostanie to zauważone, zarodniki mogą trafić do paszy, co może prowadzić do problemów zdrowotnych zwierząt. Gdy pozostałości paszy i pleśń dostaną się do paszy w silosach zewnętrznych, wydajność produkcji zdecydowanie się obniży. Lochy mogą nie mieć laktacji, wskaźniki ciąż i porodów spadają, a wskaźnik kryć wzrasta. Zanieczyszczona pasza może prowadzić do biegunki, a niższe spożycie paszy skutkuje zmniejszonymi przyrostami podczas tuczu, co wydłuża czas hodowli zwierząt. Straty ekonomiczne mogą być ogromne, jeżeli ryzyko higieniczne nie zostanie zlokalizowane i wyeliminowane. Konsekwentna kontrola i regularne czyszczenie silosów gwarantują, że takie problemy nie wystąpią, a zwierzęta będą zdrowe.


Czyszczenie silosów bunkrowych i płaskich: duże ciśnienie, dużo wody

View of a meadow with some flat silos covered with a tarpaulin and flanked by trees

Silosy bunkrowe lub płaskie są wykonane z betonu i od wewnątrz pokryte smołą lub na zewnątrz bitumicznym lakierem do silosów. Chroni to posadzkę i ściany przed intensywnym przesiąkaniem i naprężeniami spowodowanymi przez maszyny. Wiatr, pogoda i inne czynniki zewnętrzne sprawiają jednak, że powierzchnie z czasem stają się bardziej porowate, przez co pozostałości paszy i zanieczyszczenia łatwiej się osadzają – to idealne środowisko dla zarazków i pleśni. Za każdym razem, gdy silos jest opróżniany, należy go dokładnie wyczyścić, aby nowo przechowywana pasza nie zepsuła się.

Świetnym wyborem jest urządzenie wysokociśnieniowe zapewniające ciśnienie do 250 barów, o pojemności 2500 litrów, a także wysokiej wydajności tłoczenia. Jest to jedyny sposób na zwilżenie i usunięcie uporczywych zanieczyszczeń za pomocą wody. Obrotowa dysza, która wytwarza ruchomy okrągły strumień, jest przydatnym akcesorium zwiększającym wydajność. Jeżeli silos ma wysokie ściany, lance teleskopowe pomagają dotrzeć do wszystkich powierzchni. Najlepsze wyniki osiąga się przy odległości roboczej około 40 centymetrów.

A man cleaning the wall of a flat silo with a high-pressure cleaner

Środki ochrony indywidualnej: sprzęt ochronny stosowany podczas czyszczenia silosów

Środki ochrony indywidualnej (ŚOI) są wymagane do zabezpieczenia przed unoszącymi się cząstkami zanieczyszczeń lub oderwanymi kawałkami betonu. Zazwyczaj jest to kombinezon ochronny, rękawice, buty, okulary ochronne i ochronniki słuchu. Aby chronić innych przed ewentualnymi zarazkami, należy również nosić pełne kombinezony ochronne, maski z filtrem powietrza i wysokie, zamknięte buty. Brudna woda musi być utylizowana w odpowiedni sposób, zgodnie z regionalnymi przepisami dotyczącymi odprowadzania ścieków.

Wskazówka 1 - ergonomia:

Ergonomia jest również ważną kwestią w rolnictwie, zwłaszcza że mycie i czyszczenie silosów wiąże się z dużym obciążeniem fizycznym. Ergonomiczne akcesoria, takie jak na przykład pistolet wysokociśnieniowy EASY!Force, wykorzystują siłę odrzutu strumienia wysokociśnieniowego i ograniczają do minimum siłę wymaganą do trzymania.

Close-up view of a man cleaning the wall of a flat silo with a high-pressure cleaner

Wskazówka 2 - czyszczenie folii PE:

Dysza o płaskim strumieniu doskonale nadaje się do czyszczenia folii PE używanej do przykrycia silosów. Zmniejszyć ciśnienie i ilość wody, aby uniknąć uszkodzenia folii.

View of a large farm with cows. Two small silos can be seen in the foreground.

Czyszczenie silosów wieżowych z zewnątrz i wewnątrz

Silosy zewnętrzne lub wysokie silosy, które są zbudowane w systemie trój- lub czteronożnym, są powszechnie wykorzystywane. Dla jakości przechowywanych towarów kluczowe jest, aby silosy były szczelne, a woda nie przedostawała się przez szwy, klapy serwisowe lub wlot paszy. Wynika to z faktu, że zarówno wilgoć pochodząca z zewnątrz, jak i kondensacja występująca w wysokich temperaturach stwarzają ryzyko tworzenia się osadów w silosie. Dlatego ważne jest dokładne czyszczenie silosu po każdym opróżnieniu. W przeciwnym razie w osadach będą z czasem tworzyć się pleśń i zarazki, które mogą przedostać się do paszy i zaszkodzić zdrowiu zwierząt. Czyszczenie zewnętrzne obejmuje ściany, a także lej silosu do pobierania paszy. Zaleca się stosowanie urządzenia wysokociśnieniowego z funkcją podgrzewania wody, aby skutecznie usunąć pozostałości paszy, pleśń i inne zanieczyszczenia.


Czyszczenie silosu na sucho przez właz inspekcyjny

Jeśli wymagane jest czyszczenie wewnętrzne, można to zrobić za pomocą włazu inspekcyjnego, który jest wpuszczony w pokrywę silosu lub zmodernizowany jako właz serwisowy. W razie potrzeby suche osady usunąć z zewnątrz przez klapę przez klapę za pomocą lancy teleskopowej i odkurzacza do pracy na mokro i sucho. Odkurzyć zanieczyszczenia, które wypadły przez klapę inspekcyjną. W zależności od rodzaju odsysanego pyłu konieczne może być zastosowanie filtrów klasy M lub H. Kolejnym kryterium jest ochrona przeciwwybuchowa zgodna z aktualnymi specyfikacjami ATEX, europejską dyrektywą dotyczącą ochrony przeciwwybuchowej (Atmosphères Explosibles). Dzięki temu odkurzacze nie stanowią zagrożenia podczas pracy z substancjami łatwopalnymi - wymagane środki ochronne różnią się w zależności od strefy ATEX (20, 21 lub 22).


Klasy pyłu i ich znaczenie

  • Odkurzacze pyłu klasy L nadają się do odkurzania pyłów z miękkiego drewna, wapna i gipsu lub odpadów. Pyły klasy L stanowią umiarkowane zagrożenie. Nie są zalecane żadne specjalne środki ostrożności dotyczące ich utylizacji.

  • Modele z filtrami pyłu klasy M są odpowiednie do odsysania pyłów generowanych przez następujące materiały: twarde drewno, panele, cząsteczki pyłu malarskiego, ceramika, beton i cegła.

  • Odkurzacze pyłu klasy H nadają się do zbierania dużych ilości bezpiecznych, a także niebezpiecznych/silnie rakotwórczych substancji, takich jak: pył azbestowy, ołów, węgiel, nikiel, kobalt, miedź, kadm i pleśń.


Czyszczenie silosów na mokro

Silos może być również czyszczony na mokro od wewnątrz przez właz inspekcyjny w celu usunięcia przylegających zanieczyszczeń urządzeniem wysokociśnieniowym i wewnętrznych głowic czyszczących napędzanych strumieniem wody. Wewnętrzne głowice czyszczące obracają się pod wpływem przepływającej przez nie wody i docierają do każdego miejsca w silosie. Natężenie przepływu wody, ciśnienie i prędkość można regulować w zależności od ilości zanieczyszczeń: W przypadku dużych lub szczególnie zanieczyszczonych silosów lepsza jest niska prędkość obrotowa i drobny strumień; w przypadku mniejszych lub mniej zanieczyszczonych silosów lepsza jest wyższa prędkość obrotowa i szeroki strumień.

W większości przypadków dokładne czyszczenie silosów oraz zbiorników polega na wejściu do środka z użyciem środków ochrony indywidualnej, w tym aparatu oddechowego. Zwykle zajmują się tym specjalistyczne firmy, które posiadają uprawnienia do pracy na wysokości, jak również niezbędny sprzęt. Po czyszczeniu następuje dezynfekcja.

Interior view of a silo in which a cleaning head is installed

Czyszczenie na sucho worków wykonanych z materiału Trevira

Czyszczenie silosów wewnętrznych jest stosunkowo łatwe w porównaniu z silosami płaskimi i wysokimi. Worki kiszonkarskie z Treviry, stabilnej i przepuszczającej powietrze tkaniny, zawieszone są na czworonożnej, żelaznej ramie. Zewnętrzna powłoka z cienkiej tkaniny umożliwia wydostawanie się powietrza z worka, gdy pasza jest wdmuchiwana, ale pył paszowy pozostaje w silosie z Treviry. Po opróżnieniu silosu należy wstrząsnąć worek, aby usunąć resztki paszy. Ponieważ klapy czyszczące są zwykle tak małe, że trudno jest do nich dotrzeć ręcznie, mocny odkurzacz do pracy na mokro i sucho jest dobrym wsparciem w silosie paszowym, aby całkowicie usunąć resztki starej paszy oraz zanieczyszczenia tworzące się podczas czyszczenia.

Co zrobić w przypadku zawilgocenia silosu z Treviry?

Ważne jest, aby silosy z Trevira znajdowały się w suchych pomieszczeniach. Jeżeli są umieszczone w obudowach lub pod plastikowymi osłonami, skondensowana woda powoduje problemy. Wynika to z faktu, że żywność szybko wchłania wilgoć, przez co mogą pojawić się grzyby, które są szkodliwe dla zwierząt. Jeżeli worek z Treviry stał się wewnątrz wilgotny lub mokry, wytrząśnięcie go i odkurzenie nie jest już wystarczającym rozwiązaniem. W takim przypadku specjalistyczne firmy powinny przeprowadzić profesjonalne czyszczenie silosu, ponieważ czyszczenia urządzeniem wysokociśnieniowym i suszenie powietrzem nie przyniesie pożądanych rezultatów. Ponadto zawsze istnieje ryzyko, że w worku pozostanie wilgoć resztkowa.


Produkcja pasz: czyszczenie silosów stacjonarnych

Koncepcja higieny obejmująca dokumentację dla dostawców pasz ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia, że w cyklu paszowym nie ma słabych punktów. Oznacza to kompleksowe czyszczenie zarówno dużych podziemnych zbiorników i silosów na paszę, jak i kontenerów transportowanych ciężarówkami lub koleją.

W przypadku dużych, stacjonarnych zbiorników lub silosów istnieją zautomatyzowane procesy czyszczenia zintegrowane z przepływami pracy. Stacjonarne zasilanie wysokociśnieniowe z wydajną pompą wysokociśnieniową i generatorem pary gorącej wody stanowi rdzeń systemu czyszczącego. Ponadto dostępne są różne akcesoria, takie jak samoobrotowa głowica czyszcząca i system sterowania instalacją dostosowany do potrzeb. W razie potrzeby należy użyć kwaśnych lub alkalicznych środków czyszczących, aby zwiększyć skuteczność czyszczenia.

View of a large white hall containing two tank silos.
A man standing on and cleaning a silo

Czyszczenie zbiorników

Od połowy 2015 r. norma EFTCO SQAS (system oceny bezpieczeństwa i jakości) reguluje czyszczenie zbiorników, kontenerów i silosów. Wobec tego konieczne jest kompleksowe czyszczenie zbiorników. Wynika to z rosnących wymagań w zakresie bezpieczeństwa i jakości, które wymagają potwierdzenia ciągłości łańcucha czyszczenia od produkcji, przez magazynowanie, aż po transport. Decydujące znaczenie dla najlepszego możliwego czyszczenia zbiorników i silosów ma właściwe zintegrowanie mechaniki, temperatury, odpowiednich środków czyszczących oraz czasu. Wyposażona w system ogrzewania, pompy wysokociśnieniowe do czyszczenia wewnętrznego i zewnętrznego, głowice spryskujące, wysokociśnieniowy wymiennik ciepła oraz suszarkę, stacja mycia zbiorników zapewnia szybkie, wydajne i zgodne z normami czyszczenie kontenerów.


UWAGA: Czyszczenie od wewnątrz kanałów na gnojowicę

Silosy na gnojowicę lub zbiorniki na gnojowicę są zwykle osadzone w ziemi, jako prefabrykowany element betonowy lub betonowane na miejscu. Po całkowitym opróżnieniu konieczne jest wyczyszczenie zbiornika na gnojowicę. Nosić maskę oddechową i pasy bezpieczeństwa ze względu na niebezpieczeństwo oparów resztkowych.

  • Najpierw należy wstępnie zwilżyć silos.
  • Następnie należy opuścić wiadro do silosu za pomocą ładowarki teleskopowej, a następnie usunąć duże zanieczyszczenia.
  • Czas na gruntowne czyszczenie za pomocą myjek wysokociśnieniowych bez funkcji podgrzewania wody o wysokiej wydajności tłoczenia, przy czym odprowadzania ścieków wymagana jest pompa brudnej wody. Po wyczyszczeniu silosu należy odpowiednio zutylizować ścieki zgodnie z regionalnymi przepisami dotyczącymi odprowadzania ścieków.

Produkty odpowiednie dla danego obszaru zastosowania