CZYSZCZENIE I DEZYNFEKCJA CHLEWNI
Czyszczenie i dezynfekcja chlewni przy każdej wymianie stada wymaga dużo pracy. Warto jednak zadbać o czystość posadzek, ścian i sufitów oraz systemów karmienia świń, a także czystość kojców porodowych, dogrzewanych gniazd i tuczarni. Korzystając z odpowiedniego sprzętu i środków czyszczących, a także skutecznego planu, można zaoszczędzić czas i pieniądze. Ponadto do chlewni szybko trafią kolejne stada świń.
Dlaczego czyszczenie i dezynfekcja chlewni się opłaca
W niektórych krajach przepisy dotyczące higieny w hodowli świń wymagają, aby chlewnia była czyszczona i dezynfekowana po każdej wymianie stada. Jednak czyszczenie i dezynfekcja chlewni nie powinny odbywać się wyłącznie ze względu na przepisy prawne.
Oprócz środków, takich jak kwarantanna nowych zwierząt, czyszczenie i dezynfekcja chlewni stanowi istotny wkład w bezpieczeństwo biologiczne. Innymi słowy, tworzysz dla zwierząt środowisko, które zmniejsza prawdopodobieństwo wystąpienia chorób. Wysokie normy higieny w chlewni są integralną częścią przyjaznej dla zwierząt i ekonomicznej hodowli trzody chlewnej.
Wskazówka - zalety regularnego czyszczenia chlewni:
-
Mniejsza ilość zarazków powoduje mniej chorób w chlewniach;
-
Skutkuje to mniejszą liczbą leków i niższymi kosztami weterynaryjnymi - oraz zwiększeniem przychodów;
-
Zdrowsza populacja zwierząt prowadzi do ogólnej poprawy ich dobrostanu;
-
Dokładna higiena jest ważnym elementem zapobiegania chorobom zwierząt, takim jak afrykański pomór świń.
Jak często trzeba czyścić chlewnię?
Częstotliwość czyszczenia chlewni zależy od tego, czy jest to gospodarstwo, ukierunkowane na rozmnażanie, hodowlę czy tucz zwierząt. Najbardziej efektywnym sposobem czyszczenia chlewni jest zastosowanie systemu „clean-out". Po wyprowadzeniu wszystkich zwierząt i opróżnieniu chlewni, dokładne czyszczenie pozwala przerwać łańcuchy infekcji.
Skutkuje to następującym cyklem czyszczenia:
Poczekalnia jest czyszczona mniej więcej co 115 dni, kojce porodowe dla macior co 32 dni, kojce hodowlane mniej więcej co 50 dni, a tuczarnia mniej więcej co 90-100 dni.
Czyszczenie powinno rozpocząć się natychmiast po opuszczeniu chlewni przez stado. Czekanie utrudnia czyszczenie, ponieważ świeże, wilgotne zanieczyszczenia są łatwiejsze do usunięcia.
Przygotowanie do czyszczenia i dezynfekcji pomieszczeń inwentarskich
Główne rodzaje zanieczyszczeń: odchody i pył
Oprócz odchodów, wyzwaniem podczas czyszczenia chlewni jest pył składający się z mieszaniny naskórka, włosia, paszy i cząstek ściółki. Pył pokrywa wszystkie powierzchnie chlewni - posadzki i ściany, ścianki działowe oraz bramy, przewody doprowadzające wodę i paszę, koryta paszowe, systemy wentylacyjne oraz okna.
Podobnie jak odchody, pył ten jest pożywką dla grzybów, zarazków i much. Aby chronić ludzi i zwierzęta przed chorobami, zwłaszcza chorobami układu oddechowego, pył należy usuwać.
Stopień zanieczyszczenia i wymagania dotyczące czyszczenia w tuczarniach, kojcach hodowlanych i kojcach porodowych
W tuczarniach zanieczyszczenie jest największe po trzech intensywnych miesiącach tuczu. Nie oznacza to jednak, że hodowca musi być mniej ostrożny podczas czyszczenia kojców hodowlanych.
Nawet jeżeli ostatnie czyszczenie i dezynfekcja miały miejsce zaledwie kilka tygodni temu, higiena i czystość są tutaj bardzo ważne. Prosięta są szczególnie podatne na choroby, ponieważ po urodzeniu muszą najpierw wzmocnić swój układ odpornościowy. Aby dobrze się rozwijać, potrzebują konsekwentnie czyszczonego środowiska, wolnego od zanieczyszczeń i zarazków. Dotyczy to tym bardziej kojców porodowych, gdzie nowonarodzone prosięta spędzają pierwsze tygodnie z maciorami.
Dzięki systematycznemu podejściu i odpowiedniemu sprzętowi, kojce mogą być czyszczone i dezynfekowane bez nadmiernego nakładu pracy, dzięki czemu nowe stado świń ma dobry start w czystym środowisku.
Czyszczenie i dezynfekcja chlewni - urządzenia i środki do dezynfekcji
Miotła, łopata i taczka od dawna są stałymi elementami procesu czyszczenia chlewni. Jednak najważniejszym sprzętem do profesjonalnego czyszczenia chlewni jest nowoczesne urządzenie wysokociśnieniowe. Skutecznie czyści, zapewniając większą higienę w chlewni. Wybór mobilnego lub stacjonarnego urządzenia wysokociśnieniowego zależy od wielkości i ogólnych warunków panujących w gospodarstwie.
W przypadku większych przestrzeni warto zaopatrzyć się w stacjonarne urządzenie wysokociśnieniowe. Zostanie na stałe zainstalowane w bocznym pomieszczeniu chlewni lub stajni i za pomocą rur podłączone z poszczególnymi komorami. W komorach znajdują się punkty przyłączeniowe, do których podłączany jest wąż wysokociśnieniowy i lanca.
Zaletą stacjonarnych urządzeń wysokociśnieniowych jest krótki czas konfiguracji. Nie ma potrzeby przenoszenia urządzenia pomiędzy kojcami. Ponadto nie przeszkadza podczas czyszczenia, a urządzenie nie przyczynia się wnoszenia zarazków z zewnątrz do obory. Ryzyko istnieje w przypadku mobilnych urządzeń czyszczących, które są również używane poza chlewnią. Dotyczy to zwłaszcza mniejszych gospodarstw.
Gorąca woda umożliwia szybkie i łatwe czyszczenie
Chlewnię można także czyścić urządzeniami wysokociśnieniowymi z funkcją podgrzewania wody. Urządzenia wysokociśnieniowe z funkcją podgrzewania wody szybciej rozpuszczają tłuste zanieczyszczenia, a także bez użycia środków czyszczących zabijają zarazki.
Nowoczesne urządzenie wysokociśnieniowe z funkcją podgrzewania wody skraca czas czyszczenia nawet o 40 procent. Ponadto powierzchnie czyszczone gorącą wodą schną znacznie szybciej. Szybciej można rozpocząć dezynfekcję i naprawy. Podsumowując, urządzenia wysokociśnieniowe z funkcją podgrzewania wody pozwalają zaoszczędzić mnóstwo czasu i pieniędzy.
Zalety urządzeń wysokociśnieniowych z funkcją podgrzewania wody
Czyszczenie gorącą wodą: urządzenia wysokociśnieniowe czyszczą jeszcze skuteczniej przy stałym ciśnieniu. Oprócz lepszych wyników i krótszych czasów czyszczenia oraz schnięcia, urządzenia wysokociśnieniowe z funkcją podgrzewania wody, również skutecznie redukują zarazki. W przypadku zastosowania pary wodnej, nawet delikatne powierzchnie mogą być czyszczone w temperaturze do 155°C. Ponadto urządzenia te pozwalają na zmniejszenie ciśnienia roboczego, wymaganego czasu i ilości wykorzystywanego środka czyszczącego. To oznacza, że czyszczenie gorącą wodą oferuje szereg korzyści i różne możliwości optymalizacji procesu czyszczenia.
Odkurzacze do pracy na mokro i sucho
Odkurzacze do pracy na mokro i sucho skutecznie uzupełniają pracę urządzeń wysokociśnieniowych. Są wykorzystywane do usuwania cieczy lub ciał stałych. Na przykład, jako pierwszy krok w procesie czyszczenia, resztki paszy mogą być po prostu zassane z koryt - podobnie usunięta może zostać woda, która zgromadziła się w korytach po czyszczeniu obory.
Odkurzacz do pracy na mokro i sucho może być również używany do usuwania pyłu z dogrzewanych gniazd prosiąt.
Profesjonalne zamiatarki
Zamiatarki są potrzebne przede wszystkim na zewnątrz chlewni i pomagają zminimalizować ilość zarazków wewnątrz budynku. Ponieważ zarazki zawsze przedostają się z zewnątrz, szczególnie ważne jest dokładne i regularne zamiatanie obszarów zewnętrznych - takich jak ścieżki i podwórze wokół chlewni. Eliminuje to możliwość żerowania gryzoni na resztkach i zmniejsza ryzyko rozwoju chorób w chlewni.
Środki czyszczące
Specjalne, biodegradowalne środki czyszczące nie tylko szybciej, ale także dokładniej usuwają zanieczyszczenia. Środki powierzchniowo czynne zawarte w alkalicznych lub pianowych środkach czyszczących rozpuszczają nierozpuszczalne w wodzie zanieczyszczenia i usuwają tłuste, a także zawierające białko pozostałości paszy oraz odchodów. Środki czyszczące mogą być również stosowane w połączeniu z alkalicznymi środkami do zwilżania.
Procedura czyszczenia i dezynfekcji chlewni
W gospodarstwie chronione musi być nie tylko zdrowie ludzi, ale także zwierząt. Dlatego podczas czyszczenia chlewni oprócz pełnych kombinezonów i rękawic, pracownicy powinni również nosić okulary ochronne oraz maskę zakrywającą usta/nos. W ten sposób mogą wykonywać kolejne etapy pracy przy możliwie najniższym ryzyku dla zdrowia.
1. Wyczyść chlewnię na sucho i usunąć duże zanieczyszczenia
Większe ilości luźnych zanieczyszczeń z posadzki, takie jak obornik i resztki paszy, powinny być usuwane mechanicznie za pomocą łopaty oraz miotły. Ułatwia to czyszczenie na mokro, które jest bardziej wydajne i zużywa mniej wody.
Jeżeli luźne zanieczyszczenia nie zostaną wcześniej usunięte, ciśnienie z urządzenia wysokociśnieniowego rozprzestrzeni się po całej oborze. To sprawia, że czyszczenie jest nieskuteczne i nieprzyjemne.
Pozostałości suchej paszy w karmidłach można szybko usunąć za pomocą odkurzacza uniwersalnego.
Odchów: usuwanie pyłu z dogrzewanych gniazd
Gniazda dogrzewane dla prosiąt może ewentualnie odkurzać odkurzaczem do pracy na mokro i sucho Jest to również możliwe, gdy w gniazdach nadal znajdują się zwierzęta. Odkurzanie pyłu zmniejsza zagrożenie dla dróg oddechowych prosiąt oraz ryzyko zakażenia zarazkami i grzybami.
Po wyczyszczeniu kojca, odkurzacz do pracy na mokro i sucho może zostać użyty do czyszczenia delikatnych komponentów, takich jak lampy iskrowe, przed ich demontażem i przeniesieniem z obory w celu zabezpieczenia przed uszkodzeniem przez urządzenie wysokociśnieniowe.
2. Zwilżanie chlewni
Kolejny etap to całkowite zwilżanie i usuwanie ciężkich pozostałości. To pozwala skrócić czas czyszczenia. Aby zapobiec zbyt szybkiemu wysychaniu powierzchni, wcześniej wyłączyć ogrzewanie, jak również wentylację.
Niektóre obory są wyposażone w systemy zwilżające. W przeciwnym razie oborę można również zwilżyć urządzeniem wysokociśnieniowym.
Podczas zwilżania wodą delikatnie spryskać powierzchnie, aby wniknęła głęboko w zanieczyszczenia. Zwilżanie powinno trwać przez około dzień i być wykonywane w regularnych odstępach czasu. Nie jest dobrym pomysłem zwilżanie zbyt dużą ilością wody jednocześnie, ponieważ duże krople łatwo spływają po zanieczyszczonej powierzchni.
Można również stosować alkaliczne środki do zwilżania, które łatwiej rozpuszczają odchody oraz tłuszcze.
3. Czyszczenie chlewni przy użyciu wysokiego ciśnienia
Czyszczenie od dołu do góry
Po odpowiednim czasie zwilżania należy użyć urządzenia wysokociśnieniowego. W chlewni czyszczenie urządzeniem wysokociśnieniowym odbywa się zazwyczaj w kierunku z dołu do góry. W pierwszej kolejności czyszczona jest posadzka, a następnie ściany, ścianki działowe i wszystkie powierzchnie aż do sufitu.
Po wyczyszczeniu posadzek w następnej kolejności czyszczone są powierzchnie listew. To umożliwia odprowadzanie zanieczyszczeń przez otwarte szczeliny. Następne są ściany i ścianki działowe, a potem sufity. Na koniec wszystko jest ponownie płukane z góry na dół. W trakcie tego procesu czyszczony jest również cały pozostały sprzęt znajdujący się w oborze. Karmidła i poidła są traktowane w specjalny sposób (patrz poniżej).
Gdyby zastosować odwrotną kolejność - z góry na dół - zanieczyszczenia z posadzki rozprysnęłyby się na świeżo umytych ścianach i powierzchniach pod wpływem ciśnienia wody z urządzenia wysokociśnieniowego, powodując dodatkową pracę.
Zaleca się stosowanie dyszy płaskostrumieniowej. Czyszczenie za jej pomocą jest najskuteczniejsze w odległości około 20 do 40 centymetrów. W przypadku bardzo uporczywych zanieczyszczeń i odchodów należy użyć dyszy rotacyjnej - znanej również jako urządzenie do usuwania zanieczyszczeń. Należy jednak zachować ostrożność, aby nie uszkodzić delikatnych powierzchni.
Użyj metody dwuetapowej
Dodatkowe użycie środków czyszczących przyspiesza proces czyszczenia, zwłaszcza jeżeli używane są urządzenia wysokociśnieniowe bez funkcji podgrzewania wody.
Zaleca się stosowanie środków czyszczących przed właściwym czyszczeniem, dlatego należy postępować dwuetapowo - najpierw zastosować środek czyszczący, a następnie wyczyścić powierzchnię urządzeniem wysokociśnieniowym.
Urządzenia wysokociśnieniowe są również używane do nanoszenia środków czyszczących. W idealnym przypadku środek czyszczący jest nakładany z dołu do góry za pomocą lancy piankowej. Piana czyszcząca jest stabilna, dzięki czemu dłużej przylega do powierzchni i może skuteczniej działać. Piana w przeciwieństwie do roztworów czyszczących na bazie wody zapewnia zoptymalizowany czas kontaktu. Kolejną zaletą piany czyszczącej jest to, że łatwo można zobaczyć, gdzie została już zastosowana.
Po tym, jak zgodnie z instrukcją środki czyszczące zaczną działać, drugim krokiem jest dokładne czyszczenie z wodą.
Specjalny sposób czyszczenia karmideł
Czyszczenie karmideł i poideł wymaga szczególnej ostrożności, ponieważ zarazki mogą się tam łatwo namnażać. W przypadku rur zasilających zaleca się czyszczenie za pomocą zestawu do czyszczenia rur, który jest podłączany do urządzenia wysokociśnieniowego i skutecznie czyści rury od środka.
Wskazówka 1 - bez nadmiernego ciśnienia:
Skuteczne czyszczenie chlewni zapewnia wysoka wydajność płukania. W praktyce oznacza to dużą ilość wody i stosunkowo niskie ciśnienie. To zmywa zanieczyszczenia zamiast rozpryskiwać je we wszystkich kierunkach wraz ze ściekami.
Kupując urządzenie wysokociśnieniowe, upewnić się, że ciśnienie można regulować - najlepiej nie tylko na samym urządzeniu, ale za pomocą nakładki na lancy. Bardzo pomocne mogą być lance wysokociśnieniowe z pistoletem umożliwiające ciągłe dozowanie wody i ciśnienia. W każdym przypadku pozwala to użytkownikowi na łatwe ustawienie optymalnego ciśnienia wody.
Wskazówka 2 - nie kończyć czyszczenia zbyt wcześnie:
Powierzchnia została prawidłowo wyczyszczona, gdy materiał, z którego została wykonana powierzchnia można zidentyfikować pod względem koloru i struktury, a ścieki nie zawierają już cząstek zanieczyszczeń.
4. Monitorować czas suszenia
Aby zdezynfekować chlewnię, powierzchnie muszą być całkowicie suche. W zależności od pory rok, to może potrwać kilka dni.
Para może ulecieć przez otwarte drzwi chlewni. Alternatywnie można ponownie włączyć ogrzewanie i wentylację. Czyszczenie gorącą wodą skraca czas suszenia.
Odkurzacze do pracy na mokro/sucho są używane do usuwania wody, która nie może sama spłynąć, na przykład z poideł i karmideł.
Dezynfekcja chlewni
Czystość w chlewni wymaga czegoś więcej niż tylko usunięcia zanieczyszczeń i spłukania ich. Chociaż dokładne czyszczenie urządzeniem wysokociśnieniowym z funkcją podgrzewania wody znacząco poprawia higienę, niezbędna jest również dezynfekcja kojców.
Pierwszym warunkiem dokładnej dezynfekcji chlewni jest dokładne oczyszczenie wszystkich powierzchni. Po drugie, wszystkie powierzchnie muszą być całkowicie suche po czyszczeniu. Jeżeli powierzchnie są nadal wilgotne, zgromadzona na nich woda obniża stężenie środka dezynfekującego i jego skuteczność.
Jak zdezynfekować chlewnię?
Kluczowe znaczenie ma wybór odpowiedniego środka dezynfekującego. Ważny jest cel dezynfekcji. Które zarazki należy wyeliminować - grzyby, wirusy, bakterie? A może chodzi o wyeliminowanie pasożytów?
Wszystkie cele są ważne, ale żaden środek dezynfekujący nie jest w stanie osiągnąć ich wszystkich. Dlatego należy regularnie wymieniać stosowane środki dezynfekujące, aby zapobiec powstawaniu odpornych zarazków. Lekarz weterynarii może pomóc w wyborze odpowiedniego środka dezynfekującego dla danego gospodarstwa. Oczywiste jest, że środek dezynfekujący musi być oficjalnie zatwierdzony.
Ochrona ludzi i zwierząt
Różne środki dezynfekujące muszą być stosowane jeden po drugim, a w międzyczasie powierzchnie muszą całkowicie wyschnąć. Nie należy mieszać środków dezynfekujących! Może to zniwelować ich działanie lub nawet doprowadzić do reakcji chemicznych, które są szkodliwe dla zdrowia.
Środki dezynfekujące mogą być stosowane wyłącznie przez personel noszący odpowiedni sprzęt ochronny. Niewłaściwie stosowane chemiczne środki dezynfekujące zabijają żywe organizmy i mogą stanowić zagrożenie dla ludzi, jak również zwierząt. Dlatego dezynfekcja może być przeprowadzana tylko wtedy, gdy obora jest pusta lub gdy środek dezynfekujący został zatwierdzony do stosowania w oborach ze zwierzętami.
Dezynfekcja chlewni: sprzęt, temperatura i czas suszenia
W zależności od wyposażenia obory, środek dezynfekujący nakłada się za pomocą urządzenia wysokociśnieniowego lub bezprzewodowego opryskiwacza ciśnieniowego. Zawsze pracować w kierunku z tyłu do przodu obory. Upewnić się, że wszystkie powierzchnie zostały całkowicie zwilżone.
Większość środków działa bezpiecznie w temperaturze 20°C (należy zapoznać się z informacjami producenta, aby ustalić, czy ma to zastosowanie w indywidualnych przypadkach). Aby zapewnić osiągnięcie prawidłowej temperatury, przed dezynfekcją chlewni należy włączyć system ogrzewania. Wentylacja nie powinna działać podczas ekspozycji.
Aby nie narażać zwierząt na niebezpieczeństwo, konieczne jest zachowanie odpowiedniego czasu przed powrotem świń do chlewni. Czas oczekiwania można znaleźć w informacjach dotyczących środka dezynfekującego.
Wskazówka - nie zapominać o naprawach
W czystej oborze łatwo zauważyć obszary wymagające naprawy. Jednak nawet podczas czyszczenia pracownicy powinni zwracać na nie uwagę, a następnie z odpowiednim wyprzedzeniem zaplanować naprawy.
Małe pęknięcia, szczeliny lub dziury są podatnym gruntem dla zarazków i mogą ułatwić przedostanie się do środka owadom i gryzoniom, które z kolei mogą przenosić patogeny. W czystej oborze strefy ryzyka są szybko naprawiane. W ten sposób optymalnie wykorzystywany jest czas pomiędzy przebywaniem świń w oborze.