Jak naostrzyć piłę łańcuchową?

Prawidłowe naostrzenie piły łańcuchowej dobrze wpływa zarówno na żywotność samego urządzenia, jak i na komfort pracy użytkownika. Tępy łańcuch łatwo może ulec uszkodzeniu czy nawet zerwaniu, a praca z użyciem tępej piły łańcuchowej wymaga od człowieka użycia siły i zastosowania dodatkowego nacisku, ponieważ ostrze nie wchodzi w materiał z taką łatwością, z jaką powinno. Nieprzyjemne drgania i ruchy piły stwarzają wówczas dodatkowy dyskomfort, a prace remontowe czy ogrodowe, których czas trwania miało skrócić wykorzystanie piły łańcuchowej, znacząco się wydłużają. Sprawdź, jak naostrzyć piłę łańcuchową, żeby jak najdłużej ustrzec ją od śmierci technicznej, a sobie zapewnić komfort i bezpieczeństwo pracy.

Jak rozpoznać, że konieczne jest ostrzenie piły łańcuchowej?

Oznaki nieprawidłowego naostrzenia piły łańcuchowej nie dla każdego użytkownika są oczywiste, warto więc przyjrzeć się poniższej liście, aby w porę je wychwycić i podjąć odpowiednie działania.

Oto, co powinno zwrócić Twoją uwagę:

• Piła nie jest tak komfortowa w użyciu jak dotychczas: wkładasz w jej użycie coraz więcej siły i wciąż masz wrażenie, że nie pracuje tak, jak powinna.
• Podczas pracy piła powoduje nieprzyjemnie wibracje i drgania.
• Urządzenie może robić wrażenie mniej przewidywalnego i trudniej je kontrolować.
• Czas potrzebny na przeprowadzenie cięcia znacząco się wydłuża.
• Cięcie jest nierówne, postrzępione.
• Piła łańcuchowa zaczyna produkować duże ilości pyłu zamiast długich wiórów.
• Z rzazu, czyli szczeliny pozostawionej w drewnie po przejściu piły, może unosić się dym.

Jeśli zauważysz którykolwiek z wymienionych objawów, powinieneś natychmiast sprawdzić, czy łańcuch nie potrzebuje naostrzenia.

Odpowiednie naostrzenie jest ważne, ponieważ gwarantuje efektywność Twoich działań oraz bezpieczeństwo pracy w każdych warunkach. Tępy łańcuch może dodatkowo prowadzić do przeciążenia silnika piły oraz większego zużycia paliwa (jeśli korzystasz z piły spalinowej).

Narzędzia i materiały potrzebne do ostrzenia piły łańcuchowej

Ostrzenie łańcucha piły może się odbywać ręcznie, za pomocą różnego rodzaju pilników, oraz mechanicznie, przy użyciu ostrzałki elektrycznej albo pneumatycznej. Wybór metody powinien być podyktowany naszymi umiejętnościami.

Początkujący oraz okazjonalni użytkownicy pił łańcuchowych niechętnie sami zabierają się za ostrzenie – najczęściej zlecają je punktom serwisowym, np. w sklepach sieciowych. Osoby często użytkujące piły łańcuchowe, pracujące w terenie, np. drwale, najchętniej dokonują konserwacji swoich pił samodzielnie – mają w tym dużą wprawę i umiejętnie posługują się narzędziami tak do ostrzenia ręcznego, jak i mechanicznego.

Przygotowując piłę łańcuchową do ostrzenia manualnego, należy starannie oczyścić łańcuch z resztek oleju oraz wszelkich osadów, a następnie ustawić jego naciąg tak, aby łańcuch był naprężony mocniej niż przy cięciu, dzięki czemu podczas ostrzenia ogniwa nie będą się załamywać. Aby proces ostrzenia łańcucha był maksymalnie bezpieczny, podczas ostrzenia piłę należy unieruchomić, wykorzystując przeznaczony do tego uchwyt stabilizacyjny albo imadło.

Jeśli będziemy korzystać z ostrzałki mechanicznej (elektrycznej bądź pneumatycznej), łańcuch należy zdjąć i umieścić w szynie lub rowku ostrzałki.

Ręczne ostrzenie piły łańcuchowej

Aby prawidłowo naostrzyć łańcuch piły, przygotuj:

• Pilniki, których kształt odpowiada geometrii zębów łańcucha, np. płaski, okrągły, rombowy itd. – sugerowane przekroje czy średnice pilników i kąty ostrzenia powinieneś odszukać w instrukcji dołączonej do piły; w niektórych modelach na każdym z ogniw z zębem tnącym znajdziesz oznaczenie numeryczne, podpowiadające średnicę pilnika, jaki musisz zastosować.
• Przymiar (ogranicznik) do ograniczników głębokości.
• Prowadnik do pilników – wyrysowane na prowadniku kąty nachylenia umożliwiają prawidłowe ustawienie każdego pilnika i uzyskanie odpowiedniego kąta ostrzenia.
• Suwmiarkę.

Manualne ostrzenie łańcucha piły łańcuchowej – instrukcja krok po kroku:

• Za pomocą suwmiarki zlokalizuj najkrótszy ząb w łańcuchu – to właśnie on jest najbardziej stępiony. Będzie to także punkt, od którego zaczniesz ostrzenie i do którego będziesz porównywał wszystkie kolejne ostrzone zęby, aby po naostrzeniu miały podobną długość.
• Umieść okrągły pilnik zamocowany w prowadniku bezpośrednio przy krawędzi tnącej najkrótszego zęba – prowadnik pomoże określić właściwe kąty i utrzymać stałą pozycję pilnika podczas ostrzenia. Wykonując ruch „od siebie” oraz obracając pilnik w lewo i prawo, co pozwoli na równomierne wykorzystanie całej jego powierzchni, naostrz pierwszy ząb. Kolejne zęby będziesz ostrzyć w ten sam sposób. Pamiętaj, że ostrzenie zaczyna się od zębów lewostronnych, a następnie przechodzi się do prawostronnych.
• Ostrzenie ograniczników głębokości pilarki, które służą do regulacji grubości wiórów tworzonych podczas cięcia, zacznij od nałożenia na łańcuch przymiaru. Sięgnij po pilnik płaski, a podczas ostrzenia pamiętaj, by nie zmieniać domyślnego kształtu ograniczników.
  

Ostrzenie mechaniczne piły łańcuchowej

Decydując się na ostrzenie piły łańcuchowej mechanicznie, masz do wyboru różne rodzaje elektrycznych i pneumatycznych ostrzarek.

Mechaniczne ostrzenie łańcucha piły krok po kroku:

• Podobnie jak w przypadku ostrzenia ręcznego, znajdź najkrótszy ząb i uprzednio zdjęty z piły łańcuch umieść w szynie lub rowku ostrzałki, tak aby znalazł się on pod tarczą do ostrzenia – większość ostrzałek ma specjalny ogranicznik, który należy zahaczyć o ząb.
• Ustaw prawidłowy kąt ostrzenia na podziałce talerza obrotowego.
• Ostrożnie prowadź tarczę ostrzałki, wykonując te same czynności w stosunku do kolejnych zębów z jednej strony łańcucha (zahacz ząb, naostrz, odciągnij tarczę i wyłącz urządzenie, zwolnij śrubę mocującą, przesuń łańcuch dwa zęby do przodu, ponowne zablokuj, naostrz…).
• Gdy wszystkie zęby znajdujące się po jednej stronie będą naostrzone, obróć talerz z podziałką kątową na drugą stronę, ustaw właściwą liczbę stopni i naostrz pozostałe zęby.

Konserwacja piły łańcuchowej

Jeśli chcesz jak najdłużej zachować swoją piłę łańcuchową w idealnym stanie, przeprowadzaj jej regularne przeglądy techniczne, sprawdzając wszystkie elementy pod kątem ewentualnych uszkodzeń czy zużycia. Po zakończeniu pracy przechowuj piłę łańcuchową wraz z innymi narzędziami ogrodniczymi w suchym i czystym miejscu, zabezpieczając ją przed wilgocią i uszkodzeniami mechanicznymi. Ponadto:

• Po każdym użyciu dokładnie oczyść piłę z resztek drewna, usuń zanieczyszczenia z obudowy, łańcucha i prowadnicy.
• Regularnie kontroluj stan łańcucha pod kątem ewentualnych uszkodzeń, nierównych zębów czy zagięć.
• Przed każdym uruchomieniem piły upewnij się, że łańcuch jest odpowiednio napięty. Zbyt luźny łańcuch może wypaść, a zbyt napięty – ulec przerwaniu.
• Pamiętaj o regularnym smarowaniu prowadnicy i łańcucha, aby zmniejszyć tarcie i zapobiec przegrzewaniu się.