Jak, kiedy i czym podlewać ogórki: gruntowe, szklarniowe i pod folią?
Ogórki z własnej uprawy zaskakują delikatnym i orzeźwiającym smakiem. Zimą można je jeść w postaci przetworów domowej roboty. Dodatkowo mają liczne właściwości zdrowotne. Dowiedz się, czy uprawa ogórków jest trudna i jak należy o nie dbać.
Uprawa własnych ogórków – podstawy
Uprawa ogórków gruntowych wymaga podłoża żyznego, próchniczego i zasobnego w składniki pokarmowe, a do tego łatwo nagrzewającego się.
- Odpowiednie są zatem gleby piaszczysto-gliniaste, lessy, czarnoziemy i mady.
- Natomiast słabo rosną na ziemiach ciężkich i nadmiernie wilgotnych, jak również na lekkich i piaszczystych.
- Odczyn gleby odpowiedni dla uprawy ogórków powinien być zasadowy. W tym celu warto wykonać wapnowanie, najlepiej jesienią w roku poprzedzającym siew.
Najczęstsza forma uprawy ogórków to siew nasion bezpośrednio do gruntu. Ze względu na wysokie wymagania termiczne wysiewać należy dopiero wtedy, gdy średnia dobowa temperatura będzie wynosiła około 10–12°C, czyli w drugiej połowie maja. Gleba jest wówczas dostatecznie nagrzana, a prawdopodobieństwo przymrozków jest niskie. Dzięki temu ogórki szybko i równomiernie wzejdą.
Zbyt wczesny siew w nieogrzaną ziemię skutkuje chorobami i gniciem nasion. W celu przedłużenia okresu zbiorów ogórka siew można przeprowadzać do pierwszej dekady czerwca. Rośliny powinny pojawić się po 10–14 dniach. W niesprzyjających warunkach glebowych i klimatycznych wschody są nierównomierne i rozciągnięte w czasie
Ogórki można także uprawiać z rozsady, dzięki czemu zbiór może być przyspieszony o 2–3 tygodnie. Wówczas nasiona należy wysiać do doniczek (ogórek nie lubi przesadzania) w drugiej połowie kwietnia, a rozsada będzie gotowa do wysadzenia do gruntu po około 4 tygodniach. Tydzień wcześniej dobrze jest zahartować sadzonki przez ograniczenie podlewania i wystawianie doniczek na zewnątrz w ciągu dnia. Ogórki z rozsady należy sadzić rzadziej niż sieje się nasiona.
Charakterystyczne dla ogórków są wysokie wymagania termiczne – rośliny te potrzebują ciepłego powietrza i nagrzanej gleby. Nie tolerują przymrozków, a rozwój kwiatów i owoców zostaje zahamowany już przy temperaturze 12–13°C. Optymalna temperatura dla uprawy ogórków gruntowych wynosi 20–25°C. Najlepiej rosną na stanowiskach osłoniętych od wiatru (nie wysusza podłoża) i intensywnie oświetlonych, ale z rozproszonym światłem. Pełne słońce powoduje oparzenia liści. Ogórki słabo rosną w cieniu, np. pod drzewami.
Ogórki pochodzą ze strefy klimatycznej o sporej ilości opadów i dlatego mają duże wymagania wodne oraz są wrażliwe na suszę. Płytki i rozległy system korzeniowy (głębokość ok. 30 cm) powoduje, że roślina pobiera wodę z wierzchniej warstwy gleby, z której wilgoć paruje najszybciej. Dodatkowo ogórek ma stosunkowo dużą transpiracyjną powierzchnię liści i w krótkim czasie daje obfity plon. W związku z tym podlewanie jest podstawowym zabiegiem w uprawie ogórków.
- Ogórki najczęściej uprawia się metoda płaską. Krzaki wówczas intensywnie rozrastają się po ziemi.
- Uprawa pionowa polega na prowadzeniu ogórków przy podporach (np. na sznurkach). Ta metoda zapewnia lepsze nasłonecznienie i napowietrzenie, owady zapylają kwiaty, ogórki łatwiej zbierać, a podlewanie odbywa się bez zraszania liści.
Trzeba także pamiętać o stosowaniu płodozmianu. Ogórki mogą być wysiewane po 3–4 latach po warzywach dyniowatych. Najlepszymi przedplonami dla ogórka są: pomidor, burak, ziemniak, fasola, groch, cebula, zboża. Warto także zadbać o właściwe sąsiedztwo. Idealnym będą: koper, kukurydza, pietruszka, groch, fasola, seler, pietruszka, słonecznik. Natomiast ogórki źle rosną w towarzystwie ziemniaków, rzodkiewki i pomidorów.
Ogórki uprawiane są w gruncie, ale z uwagi na to, że są ciepłolubne, często sadzi się je w szklarniach i tunelach foliowych. Dzięki temu mają optymalne warunki do wzrostu i rozwoju – odpowiednią temperaturę i wysoką wilgotność podłoża oraz powietrza. Taka uprawa zapewnia wcześniejszy zbiór i wydłuża okres wegetacji. Zaletą jest też to, że ogórki pod osłoną znacznie rzadziej zapadają na choroby grzybowe. W tunelu czy szklarni wykonuje się zasadniczo te same zabiegi pielęgnacyjne, co przy uprawie gruntowej. Różnice są niewielkie. Pod osłoną często uprawia się specjalne odmiany ogórków, które w gruncie nie urosną, np. ogórek szklarniowy. Zwykle stosuje się metodę pionową, a także inny sposób nawadniania.
Podlewanie ogórków – jak to robić, żeby były pyszne?
Podlewanie ogórków to główny zabieg pielęgnacyjny, który odpowiada za prawidłowy wzrost i rozwój rośliny oraz wpływa na smak warzywa. Ważne jest regularne i obfite podlewanie. Płytki system korzeniowy wymaga utrzymania stałego poziomu wilgotności podłoża.
- Niedobór wody, nawet krótkotrwały, może powodować zrzucanie zawiązków i hamować tworzenie nowych, przez co plony nie będą obfite.
- Niedostateczne nawodnienie to także przyczyna zbyt małego poboru wapnia. Prowadzi to do obniżenia jakości plonu oraz walorów smakowych ogórków. Warzywa są przez to zniekształcone, małe, miękkie i zawierają puste przestrzenie w środku, są gorzkie i niesmaczne.
Niekorzystny dla ogórka jest także nadmiar wody, zwłaszcza gdy jednocześnie spada temperatura. Prowadzi to do zrzucania zawiązków i uszkodzeń systemu korzeniowego, przez co roślina ma gorsze warunki do pobierania składników mineralnych.
Jak często podlewać ogórki gruntowe, a ile szklarniowe i te spod folii?
Częstotliwość podlewania ogórków powinna być dostosowana do fazy rozwoju rośliny i warunków atmosferycznych: temperatury, wilgotności, nasłonecznienia.
- Ze względu na płytki system korzeniowy zaleca się częste, ale mało obfite nawadnianie. Warto wiedzieć, że zdolność systemu korzeniowego do pobierania wody zmniejsza się wraz ze spadkiem temperatury. Gdy wynosi ona 10–12°C, procesy te ulegają zahamowaniu.
- Ogórki więdną mimo wilgotnego podłoża. Jest to zjawisko tzw. suszy fizjologicznej. W czasie upałów warto podlewać ogórki nawet kilka razy w tygodniu.
Zapotrzebowanie ogórków na wodę rośnie sukcesywnie w miarę wzrostu rośliny. Przed siewem ziemia powinna być dobrze nawodniona, ponieważ późniejsze intensywne podlewanie powoduje nierównomierne wschodzenie.
- Wysoką wilgotność należy zapewnić w czasie kiełkowania nasion.
- W okresie wzrostu młodych roślin podlewanie należy dostosować do panujących warunków. Zaleca się jednak umiarkowane nawadnianie, ponieważ sprzyja to lepszemu rozwojowi systemu korzeniowego.
- Największe zapotrzebowanie na wodę ogórki wykazują w czasie maksymalnego wzrostu, kwitnienia i zawiązywania owoców. Wówczas trzeba je podlewać systematycznie, ponieważ nieregularne dostarczanie wody powoduje zrzucanie zawiązków i w efekcie brak plonów.
Podlewanie ogórków w szklarni czy tunelach także powinno być dostosowane do fazy rozwoju rośliny oraz panujących warunków. Warto uwzględnić fakt, że pod osłoną warzywa rosną szybciej i dają większy plon. Podstawą jest regularność nawadniania i utrzymywanie stałego poziomu wilgotności podłoża i powietrza.
- Przyjmuje się, że zapotrzebowanie jednej rośliny ogórka uprawianego pod osłonami wynosi około 3 litrów na dobę. Optymalna wilgotność to 65–95% pełnej pojemności wodnej podłoża.
- Warto także pamiętać o konieczności wietrzenia szklarni i tuneli. Z uwagi na to, że ogórki są wrażliwe na wiatr, drzwi trzeba otwierać od strony odwietrznej. Wietrzenie pozwala także na wlatywanie owadów i zapylenie kwiatów.
Kiedy najlepiej podlewać ogórki?
Ponieważ ogórek jest wrażliwy na niskie temperatury, podlewanie powinno się odbywać wcześnie rano. Roślina zdąży wówczas obeschnąć do nocy. Poranne podlewanie ma swoje uzasadnienie także faktem, iż w tym czasie amplituda temperatury wody i rośliny jest najmniejsza. Nawadnianie wieczorem zwiększa ryzyko wystąpienia chorób grzybowych. Podlewanie popołudniowe jest zalecane w sytuacji, gdy woda pochodzi ze zbiorników (np. deszczówka) i jest ogrzana.
Technika podlewania ogórków
Do podlewania ogórków, czy to w gruncie, czy w szklarni lub tunelach, nie należy używać zimnej wody. Skutkiem takiego postępowania może być zahamowanie wzrostu rośliny i opadanie zawiązków. Woda powinna mieć temperaturę otoczenia, a najlepiej by była odstana. Do nawadniania ogórków w tunelach i szklarniach powinna mieć temperaturę powietrza wewnątrz, czyli 21–25°C. Warto także unikać polewania i zraszania liści, ponieważ sprzyja to rozwojowi chorób grzybowych. Najlepiej dostarczać wodę wprost do podłoża, bezpośrednio pod korzeń. Aby ułatwić sobie podlewanie, warto sadzić ogórki w niewielkich zagłębieniach. Wówczas woda bez problemu spłynie pod krzak i nawodni właściwie roślinę.
Tradycyjne podlewanie konewką jest pracochłonne i zabiera czas. Warto zapoznać się z systemami nawadniającymi, by usprawnić pracę, a jednocześnie zapewnić optymalne nawodnienie wymagających ogórków. Szeroka gama akcesoriów do podlewania Kärcher to gwarancja oszczędnego i jednocześnie efektywnego podlewania.
Fot.: podlewanie przydomowego ogródka przy pomocy zestawu węży ogrodowych
- System nawadniania: moduły sterujące, węże i zestawy irygacyjne Kärcher Rain System >>
Podstawowym akcesorium przydatnym do podlewania ogórków jest wąż ogrodowy Kärcher, który zapewnia dotarcie do najdalszych zakątków ogrodu bez konieczności noszenia wody. Zaletą są wysokiej jakości materiały, z których został wykonany. Zapewniają one odporność na uszkodzenia, warunki atmosferyczne i zgniatanie. Dodatkowo wąż posiada specjalną powłokę, która zapobiega narastaniu glonów od wewnątrz. Co najważniejsze, akcesoria do nawadniania Kärcher nie zawierają szkodliwych dla zdrowia ftalanów, kadmu, baru ani ołowiu, co ma ogromne znaczenie, gdy używa się go do podlewania warzyw.
Bęben na wąż Kärcher ułatwi wygodne przechowywanie i użytkowanie węża ogrodowego. Dzięki niemu zwijanie będzie proste, a przy rozwijaniu nie będzie się plątał i zgniatał. Dodatkową zaletą jest możliwość przechowywania dysz i pistoletów spryskujących oraz innych akcesoriów ogrodniczych tuż przy wężu.
Zastosowanie pistoletu lub zraszacza pozwoli na precyzyjne podlewanie każdego krzaka ogórka. Zastępuje tradycyjną konewkę. Wykonany z wysokiej jakości materiałów pistolet daje możliwość regulacji mocy i kształtu strumienia wody, dzięki czemu łatwo dostosować strużkę do potrzeb konkretnej rośliny. Specjalna membrana zapobiega kapaniu podczas użytkowania.
Ogórki warto podlewać wodą pochodzącą z alternatywnych źródeł, np. deszczówką magazynowaną w zbiorniku. Aby nawodnić nią ogródek bez wysiłku, wystarczy zamontować pompę Kärcher dopasowaną do potrzeb – ciśnieniową lub zanurzeniową. Wówczas szybko i wygodnie woda zostanie dostarczona za pomocą węża we właściwe miejsce w ogrodzie.
- Nawadnianie trawnika i ogrodu deszczówką lub ze studni >>
Ogórki szczególnie wrażliwe są na zraszanie, dlatego najlepszym rozwiązaniem problemu z ich podlewaniem jest zastosowanie Kärcher Rain System®. Wystarczy rozłożyć wąż kroplujący między roślinami i zamontować odpowiednie dysze, by woda precyzyjnie docierała pod każdy krzak ogórka i skutecznie go nawadniała. Zautomatyzowanie systemu sprawi, że podlewanie będzie się odbywało bez najmniejszego wysiłku, nawet pod nieobecność właścicieli ogrodu. Moduły sterujące nawadnianiem, dzięki czujnikom poziomu wilgotności umieszczonym w ziemi, uruchamiają podlewanie w zależności od potrzeb roślin. Dzięki temu ogórki dostają dokładnie taką ilość wody, jakiej potrzebują. Systemy automatyczne dają najlepsze rezultaty nawadniania, a dodatkowo oszczędzają czas i wodę.
Nie tylko woda do podlewania ogórków! Wypróbuj nawóz z pokrzywy
Ogórki do wzrostu i rozwoju potrzebują wielu składników odżywczych w glebie. Wymagają zatem regularnego nawożenia. Do czasu kwitnienia potrzebują dużych ilości azotu, natomiast w okresie wiązania i dorastania owoców – fosforu i potasu. We własnym ogródku warto stosować nawozy organiczne.
Do naturalnego nawożenia ogórków można wykorzystać gnojówkę z pokrzyw, ponieważ zawiera łatwo przyswajalne związki azotu. Oprócz tego bogata jest w cenne pierwiastki i minerały, które są niezbędne do prawidłowego wzrostu i funkcjonowania roślin: potas, żelazo, fosfor, wapń, magnez, krzem, mangan oraz cynk. Regularne stosowanie nawozu z pokrzyw do podlewania ogórków pozytywnie wpływa na kondycję ogórków, poprawę kwitnienia oraz ogranicza występowanie chorób grzybowych i szkodników.
Nawóz z pokrzywy w wersji rozcieńczonej stosuje się do podlewania roślin lub jako oprysk na mszyce, przędziorki, mączniaka i szarą pleśń. Szczególnie warto sięgnąć po gnojówkę wiosną, gdy ogórki jeszcze nie kwitną.